Mục Lục
LỜI VÀNG NĂM XƯA
CỦA CHƯ TÔN TRƯỠNG LÃO XƯNG TÁNĐỨC TÔNG CHỦ TÔN SƯ thượng THIỆN hạ PHƯỚC Húy NHỰT Ý, dòng LÂM TẾ GIA PHỔ thứ 41.
&&&
…Những ngày lễ tang của Đức Tông Chủ Tôn Sư Quan Âm Tu Viện, cố Hòa Thượng thượng Thiện hạ Phước, có gần 500 (năm trăm) đoàn phúng viếng, hằng trăm ngàn Tăng Ni, Phật Tử đến kính viếng lễ tang. Ngoài ra, còn có các Đài phát thanh trong nước cũng như ngoài nước đều đưa tin về lễ tang, các gia đình Phật Tử của Tông Phong ở nước ngoài đều lập bàn thờ tang cúng lễ giác linh Tôn Sư.
Trong nước thì được sự quan tâm của Đảng, Chính Quyền, Mặt Trận Tổ Quốc, Ban Tôn Giáo Chính Quyền Tỉnh Đồng Nai, cũng như Thành Phố Biên Hòa. Đặc biệt là Phường Bửu Hòa dành trọn tình cảm tình nghĩa đồng chí trong những năm Hòa Thượng còn tham gia kháng chiến ủng hộ Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam chống ngoại xâm tại chiến khu hậu cần Châu pha – Hắc dịch, thuộc căn cứ địa núi Dinh ngày nay.
Đối với Giáo Hội, thì Chư Sơn, Thiền Đức, các bậc Cao Tăng lãnh đạo Giáo Hội từ Trung Ương đến Tỉnh Đồng Nai, Thành phố Biên Hòa, đều có đến viếng lễ tang và vô cùng kính tiếc Sư Trưởng Quan Âm Tu Viện, có công đức hành đạo hiệu quả, góp phần hưng long Phật Pháp.
Chúng tôi xin trích ra đây, một số nhận định của quý Ngài, trước cũng như trong lễ tang cố Hòa Thượng :
1/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG thượng HUỆ hạ THÀNH, PHÓ PHÁP CHỦ HỘI ĐỒNG CHỨNG MINH GHPGVN, VIỆN CHỦ TỔ ĐÌNH LONG THIỀN, TẠI BUỔI LỄ KHÁNH TUẾ MỪNG THỌ CHO NGÀI TẠI QUAN ÂM TU VIỆN, ngày rằm tháng 03, năm At Hợi (15.04.1995) :
“…chấp nhận lời chúc khánh tuế của Ni Trưởng Huệ Giác, Trụ Trì Quan Âm Tu Viện dành cho tôi và khẳng định Sư Trưởng Thiện Phước, hiệu Nhựt Ý hành đạo, tuy có khác một ít với nhiều sơn môn pháp phái khác, nhưng lại cổ xuý, truyền bá Pháp môn niệm Phật tại miền Đông, nhất là mỗi năm khai khóa lễ niệm Phật “BÁ NHỰT TRÌ DANH, CẦU SANH TỊNH ĐỘ” tại Nhứt Nguyên Bửu Tự, Bình Dương; hướng dẫn chư Tăng Ni, Phật Tử vừa tu hành vừa lao động, tức là phục vụ cho Đạo pháp và Dân tộc là đúng chánh pháp. Sư Trưởng Thiện Phước đã viên tịch lâu rồi, nhưng Phật Pháp Quan Âm Tu Viện vẫn hưng thịnh mà còn phát triển mạnh, đại chúng tu nhiều hơn xưa, nhất là có nhiều người xứng đáng thừa kế tông môn như Ni sư Huệ Giác, ĐĐ Thích Giác Quang...
Xưa nay do một số ít người nghi kỵ hiểu lầm cách hành đạo của Sư Trưởng, nên có những suy nghĩ chưa đúng và Tôi cho là họ đánh giá không đúng sự thật...
Một lần nữa, tôi nhân danh Phó Pháp Chủ GHPGVN, chấp nhận phong cách tu hành của Tăng Ni, Phật Tử Quan Âm Tu Viện và môn phong pháp phái…”
2/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH TRÍ TỊNH, PHÓ PHÁP CHỦ THƯỜNG TRỰC HỘI ĐỒNG CHỨNG MINH GHPGVN kiêm GIÁM LUẬT, CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG TRỊ SỰ GHPGVN, VIỆN CHỦ VẠN ĐỨC TỰ, THỦ ĐỨC (NGÀY 20/08/NĂM ĐINH SỬU, 21/09/1997), nhân soạn dịch Quyển “Tây Phương Du Ký” của Ngài Pháp Sư Khoan Tịnh và phát hành rộng rãi, Hòa Thượng xem và có lời tán thán công đức :
“… Quan Âm Tu Viện làm nên việc Phật Pháp… ”
3/. MỘT TẤM LÒNG CAO QUÝ CỦA BẬC LÃNH ĐẠO TRUNG ƯƠNG GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM :
Chiều ngày mùng 05 tháng 08 âm lịch, năm Bính Dần, 1986, Đức Đại lão Hòa thượng Phó Pháp Chủ Ban Thường Trực Hội Đồng Chứng minh Trung Ương Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam, thượng Huệ hạ Thành, Viện Chủ Tổ Đình Long Thiền; mặc dù Ngài đang nằm điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẩy (Thành phố Hồ Chí Minh).
Nhưng khi hay tin Hòa Thượng Chứng Minh Đạo Sư Quan Âm Tu Viện viên tịch, Ngài cũng rất buồn và có cử Thượng Tọa Thích Huệ Nhơn, Trụ Trì Hiển Lâm Sơn Tự, thay mặt hệ phái Cổ Truyền và Tổ Đình Long Thiền đến kính viếng và chia buồn cùng môn nhơn pháp quyến Tông môn Quan Âm Tu Viện…
Thượng Tọa Huệ Nhơn đọc nguyên văn của Đức Phó Pháp Chủ “…Sư trưởng Thiện Phước, Trụ Trì Quan Âm Tu Viện viên tịch, là một mất mát to lớn cho tông môn Quan Âm Tu Viện, tôi chia buồn cùng Ni Sư và đại chúng Tăng Ni Phật Tử, và có lời khen ngợi công đức của Sư Trưởng; từ mấy mươi năm qua đã làm tròn sứ mạng một người đệ tử Đức Phật và đối với Thầy Tổ cũng như các bậc tôn túc, chư sơn…
Thật hy hữu ! Một gương lành Bồ Tát hạnh, hóa tha độ chúng, Sư Trưởng đã giáo hóa độ chúng hữu tình, lãnh đạo Tăng Ni, Phật tử, duy trì đại chúng tu học đông đủ, đoàn kết hòa hợp, tu học đúng pháp, nên nay tuy đông mà vẫn đồng cam cộng khổ tu học không thối chuyển, không hoàn tục. Tôi chuyển lời khen ngợi công đức Sư Trưởng, có công đức dóng góp vào sự nghiệp hoằng pháp lợi sanh của Giáo Hội, văn hóa Đạo Phật, phong hóa Thiền Môn, giữ gìn và phát huy chánh pháp trong cộng đồng Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam…”
4/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH THIỆN HÒA, GIÁM ĐỐC PHẬT HỌC ĐƯỜNG NAM VIỆT, ĐẾN TẠI TỊNH XÁ THẮNG LIÊN HOA, CÙ LAO PHỐ, NGÀY 20 THÁNG GIÊNG NĂM KỶ DẬU (07.03.1969) VIẾNG THĂM ĐỨC TÔN SƯ :
“…Xin cám ơn Sư Trưởng vì sự cúng dường “ĐẢNH LƯ HƯƠNG PHẬT GIÁO QUỐC TẾ”, thờ cúng tại Tổ Đình An Quang, chúc Ngài đạo nghiệp viên mãn…”
5/. THIỀN SƯ THIỀN ĐỨC, 1969 (Thầy học đạo Thiền của HT Huệ Hưng ở Đồng Ong Cộ, Gia Định), HƯỚNG DẪN CHƯ ĐỆ TỬ TĂNG VỀ CƯ TRÚ TU HÀNH TẠI TỊNH XÁ THẮNG LIÊN HOA, XÃ HIỆP HÒA, NĂM 1967 (Ngài cư trú ở đây suốt 1 năm, để nhập Thiền) :
“…Phái Tịnh Độ của Huynh là ánh sáng chiếu diệu khắp miền Đông. Xin chúc Huynh thành tựu đạo nghiệp.
6/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH HUỆ HƯNG, PHÓ BAN TĂNG SỰ TRUNG ƯƠNG GHPGVN, ĐẾN VIẾNG THĂM ĐỨC TÔN SƯ TẠI TỊNH XÁ THẮNG LIÊN HOA, CÙ LAO PHỐ, XÃ HIỆP HÒA, NGÀY MÙNG 05 THÁNG 10 NĂM ĐINH MÙI (06.11.1967) :
“…Sư Thiện Phước là tình Huynh nghĩa Đệ trong chốn sơn môn, Huynh xứng đáng là long tượng của Phật Pháp chốn thiền lâm…”
7/. THIỀN SƯ MINH TRỰC, PHÁP CHỦ THIỀN TÔNG VIỆT NAM (PHẬT BỬU TỰ, NĂM 1977) :
“….sự kiện hiếm có của Phật Giáo VN, Mẹ Trầu xương minh Tịnh Độ là hiện tượng tô điểm thêm nhiều nét đẹp tươi thắm choPhật Giáo Việt Nam…”
8/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH THIỆN HÀO, PHÓ CHỦ TỊCH THƯỜNG TRỰC HỘI ĐỒNG TRỊ SỰ GHPGVN, TRỤ TRÌ CHÙA XÁ LỢI (THÁNG GIÊNG, NĂM 1986) :
“…tôi thay mặt Trung Ương Giáo Hội xin lỗi, vì Giáo Hội đã bỏ quên Hòa Thượng, một thạch trụ của Phật Giáo Việt Nam…”
9/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG thượng TRÍ hạ TẤN, thành viên Hội Đồng Chứng Minh GHPGVN, Uy Viên Hội Đồng Trị Sự GHPGVN, Trưởng Ban Trị Sự Tỉnh Hội Phật giáo Sông Bé (HƯNG LONG CỔ TỰ, xã THẠNH PHƯỚC, huyện TÂN UYÊN, năm 1982)
“…mạng mạch Phật Pháp được mở rộng và hưng thạnh thêm lên, do công đức tu hành của Tăng Ni đệ tử Mẹ Trầu…”
10/. ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG thượng THIỆN hạ KHẢI, thành viên Hội Đồng Chứng Minh GHPGVN, Uy Viên Hội Đồng Trị Sự GHPGVN, Trưởng Ban Trị Sự Tỉnh Hội Phật Giáo Đồng Nai (năm 1999) :
“… Quan Âm Tu Viện và Ni Trưởng Huệ Giác xứng đáng được tuyên dương công đức…”
11/. THƯỢNG TỌA THÍCH TÂM CHÂU, cuối năm 1965 (lúc Văn phòng Viện Hóa Đạo tại Việt Nam Quốc Tự chưa phân hóa) :
“…Quan Âm Tu Viện thêm thắt cho Phật Giáo Việt Nam trong một bức tranh tuyệt vời muôn màu muôn vẽ…”
12/. HÒA THƯỢNG THÍCH HUỆ HẢI, TRỤ TRÌ CHÙA TỪ QUANG, THỦ ĐỨC (NGÀY 03/08 ÂL,BÍNH DẦN, 06/09/1986) :
“…Hòa Thượng Quan Âm Tu Viện, sống trọn cho Chơn lý và là một hiện tượng Phật Pháp miền Đông….”
13/. HÒA THƯỢNG THÍCH DIỆU TÂM, THÀNH VIÊN HỘI ĐỒNG CHỨNG MINH TW GHPGVN, PHÓ BAN THƯỜNG TRỰC TỈNH HỘI PHẬT GIÁO ĐỒNG NAI, VIỆN CHỦ CHÙA PHI LAI, PHƯỜNG TÂN TIẾN, BIÊN HÒA, (NGÀY 04/08, BÌNH ĐẦN, 07/09/1986) :
“…xin tán thán công đức Cố Hòa Thượng, góp phần xương minh Phật Pháp, thông qua Pháp môn Tịnh Độ, có hiệu quả, làm cho Phật Pháp hưng thịnh thêm hơn…”
14/. THƯỢNG TỌA THÍCH QUANG ĐẠO, ỦY VIÊN HOẰNG PHÁP TỈNH HỘI PHẬT GIÁO ĐỒNG NAI (NGÀY 04/08, BÍNH DẦN, 07/09/1986) :
“…Cố Hòa Thượng viên tịch, mất đi một bậc cao Tăng của Tông môn Quan Âm Tu Viện và Đạo Pháp…xin đảnh lễ giác linh Hòa Thượng”
15/. CỤ TRƯỞNG LÃO HỒNG TẠI ĐOÀN TRUNG CÒN (tức HÒA THƯỢNG THÍCH HỒNG TẠI), HỘI TRƯỞNG TRUNG ƯƠNG HỘI PHẬT GIÁO TỊNH ĐỘ TÔNG VIỆT NAM, ĐẾN KÍNH VIẾNG GIÁC LINH HÒA THƯỢNG TÔN SƯ QUAN ÂM TU VIỆN VIÊN TỊCH, trong ngày lễ tang thứ ba, mùng 03/08 âl, năm Bính Dần (06.09.1986) :
“…Hòa Thượng Thích Thiện Phước, tức Mẫu Trầu xứng đáng là một vị Tông chủ của môn phái, một Nhà sư yêu nước, Sư thị tịch ở độ tuổi đã làm tròn nhiệm vụ Sứ Giả Như Lai, trọn vẹn với Đời cũng như với Đạo…
Tôi biết Cụ Hòa Thượng là nhà Cách mạng tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cứu nước, nhưng không bao giờ tôi tiết lộ cho ai biết, trong những năm còn chiến tranh Việt Mỹ và chính tôi là người bảo bệ cho Cụ Hòa Thượng được an toàn hành đạo suốt 30 năm qua đến ngày hòa bình 30/04/1975….
Về tư cách hành đạo, tôi phải học nhiều ở Cụ Hòa Thượng, mỗi khi Cụ có những lời phát biểu góp ý với Trung Ương Giáo Hội, tôi tiếp nhận ý kiến và điều chỉnh Phật sự ngay . Tôi biết Cụ là Nhà sư yêu nước, làm Cách mạng trong những năm kháng chiến chống Pháp và Mỹ, nhưng tôi luôn bảo vệ Cụ đến cùng…
16/. THƯỢNG TỌA THÍCH MINH CHÁNH, TRỤ TRÌ TỊNH XÁ GIÁC MINH, PHƯỜNG TÂN VẠN BIÊN HÒA (Nay là Hòa Thượng Trường Ban Trị Sự Tỉnh Hội Phật Giáo Đồng Nai) :
…Xin thành tâm kính viếng và chia buồn cùng môn nhơn pháp quyến cố Hòa Thượng….”
17/. SƯ ANANDO, 1970 (NGUYÊN THỦY VIỆT NAM) :
“…Lòng từ của Thầy Mẹ đã lan rộng đến khắp vùng trời khu vực Đông Nam Á và thế giới…”
18/. HÒA THƯỢNG THÍCH HUỆ BÌNH, PHÁP SƯ MẬT TÔNG, NHÀ DỊCH GIẢ SÁCH MẬT TÔNG VIỆT NAM (ngày mùng 2 tháng 08 năm Bính Dần) :
“…Sư Huynh thị tịch, thật buồn bã, đau thương, đệ và chúng sanh mất đi một bóng mát vô biên, một ánh dương vô tận giữa xa lộ dòng đời chói chan, thế gian tăm tối…”
19/. HÒA THƯỢNG THIỆN NGUYỆT, TRỤ TRÌ TAM BẢO TỰ, DAKAO, BỒ ĐỀ ĐẠO TRÀNG, TÂN UYÊN :
“…Sư Huynh mãn nguyện độ sanh, vẫn biết vậy ! Nhưng rừng Bửu Lâm mất đi một đại thọ Phật Pháp…”
20/. HÒA THƯỢNG THÍCH TỪ BẠCH, TRỤ TRÌ CHÙA AN PHÚ, QUẬN 8, TP.HỒ CHÍ MINH :
“…tôi không nghĩ là Hòa Thượng sớm về với Tổ Phật, thật vô cùng kính tiếc, thế gian mất đi một hạnh nguyện Bồ tát lợi tha làm rạng danh Phật Pháp….”
21/. ĐẠI TÁ BÁC SĨ HOÀNG LAN (TỨC MƯỜI RI), GIÁM ĐỐC SỞ Y TẾ LONG AN (người kết nạp Đảng cho Tôn Sư trong những năm kháng Pháp), ngày mùng 03/08 năm Bính Dần (1986) :
“…Đồng chí “MƯỜI CHUỘNG” (tức Hòa Thượng Tôn Sư Thiện Phước, biệt hiệu Mẫu Trầu Bồng Lai ) đã hoàn thành sứ mạng với Đời, với Đạo…”
22/. BÁC SĨ LƯƠNG PHÁN, GIÁM ĐỐC BỆNH VIỆN NGUYỄN TRÃI , TP.HỒ CHÍ MINH, trong ngày đến viếng lễ tang mùng 04/08 năm Bính Dần (1986) :
“…Tập thể Ban Giám Đốc Bệnh Viện Nguyễn Trãi và toàn thể anh chị em Bác sĩ, Y sĩ, Y tá, Y công xin nghiêng mình kính phục đại ân, đại đức của Hòa Thượng. Người đã tận tụy vì mọi người, và con em của chúng ta…”
HT Thích Giác Quang