Mục Lục
Lễ hội Halloween là một ngày lễ hàng năm và được tổ chức vào ngày 31/10. Lễ hội Hallowen thường được tổ chức với nhiều hoạt động thú vị như cho kẹo hay bị ghẹo (trick or treat), khắc đèn lồng (carving jack- o-lanterns), tổ chức vui chơi, hóa trang và tặng kẹo.
Halloween bắt nguồn từ lễ hội của người Celts ở Ireland cách đây hơn 2000 năm. Người Celts tổ chức đón mừng năm mới vào ngày 1/11. Đây là ngày đánh dấu kết thúc mùa hè và thu hoạch mùa vụ. Sau đó, mùa đông lạnh lẽo sẽ bắt đầu và thường được liên hệ đến người chết. Người Celts tin rằng đêm trước năm mới, ranh giới giữa thế giới người sống và người chết trở nên mờ đi. Vì thế vào ngày 31/10, họ tổ chức đón mừng lễ hội Samhai vì họ tin rằng đó là thời gian những hồn ma trở lại trái đất.
Trong mùa lễ hội, họ thường nhờ các vị pháp sư người Celts tiên đoán về tương lai, về thế giới. Những vị pháp sư này sẽ xây dựng các đống lửa thiêng để mọi người cùng tụ tập đốt con vật hay nông sản để dâng lên cho các đấng thần tiên người Celts. Trong lễ hội, người Celts mặc các trang phục thường bao gồm đầu và da người và nói cho người khác về vận may của họ.
Sau buổi lễ, họ thắp sáng ngọn lửa mà họ đã dập tắt vào trước đó để sưởi ấm họ trong mùa đông sắp về.
Đến năm 43 sau công nguyên, đế quốc La mã đã chinh phục lãnh thổ người Celtsc và tiếp tục tổ chức lễ hội Halloween của người Celts.
Vào ngày 13/5 năm 609 sau công nguyên, Đức Giáo Hoàng Boniface IV quyết định chọn ngày 1/11 là ngày tưởng nhớ tất cả các vị thánh. Nhà thờ chọn ngày 2/11 là ngày cho các linh hồn để tưởng nhớ người chết vào năm 1000 sau công nguyên. Vì vậy đêm trước lễ thánh được xem như là đêm Halloween với việc đốt lửa, diễu hành và hóa trang những vị thánh, thiên thần và ác quỷ.
Lễ Hội Halloween đến Mỹ
Việc tổ chức lễ hội Halloween được diễn ra phổ biến ở Maryland và các thuộc địa miền nam. Ban đầu, việc tổ chức lễ hội bao gồm các buổi tiệc đón mừng thu hoạch mùa vụ. Hàng xóm cùng nhau chia sẻ các câu chuyện về người chết, kể về vận may và múa hát.
Đến giữa thế kỷ thứ 19, rất nhiều người dân nhập cư đến Mỹ, đặc biệt là từ Irish. Họ đã giúp làm phổ biến lễ hội Halloween hàng năm.
Cho kẹo hay bị ghẹo (Trick or treat)
Vay mượn từ truyền thống của người Anh và Irish, người Mỹ bắt đầu hóa trang và đến các nhà để xin thực phẩm hay tiền. Hoạt động này được gọi là cho kẹo hay bị ghẹo. Phụ nữ trẻ tin rằng trong đêm Halloween họ có thể biết tên hay hình dáng người chồng tương lai bằng cách làm các thủ thuật qua các câu chuyện hài, gọt táo hay xem gương.
Vào cuối những năm 1800, người Mỹ đã chuyển lễ hội Halloween sang lễ hội cộng đồng hơn là dành cho ma quỷ. Các buổi tiệc Halloween có cả người lớn và trẻ em trở là cách phổ biến để đón mừng. Các buổi tiệc thường có những trò chơi, thức ăn theo mùa và trang phục lễ hội.
Cha mẹ được khuyến khích nên lấy đi những gì làm sợ hãi hay mê tín khỏi việc tổ chức lễ hội Halloween. Vì những nỗ lực này, Halloween mất đi sự mê tín và tôn giáo khi thế kỷ thứ hai mươi mốt bắt đầu.
Tiệc Halloween
Cho đến những năm 1920 và 1930, Halloween trở nên thế tục và các cộng đồng cùng tổ chức lễ hội. Vì số lượng trẻ em tăng lên, các buổi tiệc được mang đến trường hay trung tâm để tổ chức. Đến năm 1950, hoạt động cho kẹo hay bị ghẹo trở thành một phong cách ít tốn kém để cả cộng đồng cùng tổ chức đón mừng Halloween. Theo lý thuyết, các gia đình muốn không bị ghẹo bằng cách tặng một món quà nhỏ cho các trẻ em . Do đó, một truyền thống mới của người Mỹ được sinh ra và tiếp tục phát triển cho đến ngày hôm nay. Hiện nay, người Mỹ tốn khoảng 6 tỷ USD cho lễ hội Halloween. Đây là lễ hội thương mại lớn thứ hai chỉ sau Giáng Sinh ở Mỹ.
Có thể thấy lễ hội Halloween ở Mỹ đã chuyển thành một ngày hội dành cho gia đình hơn là dành cho những hình ảnh ma quỷ. Các trang phục cũng đậm màu sắc dễ thương hơn.
Người Việt Nam với nhiều lễ hội truyền thống đặc sắc tưởng nhớ người quá cố, các hương linh, người chết như lễ Lễ Vu Lan Báo hiếu đầy nghĩa tình. Vì vậy trẻ em và người lớn không nên hướng ngoại làm mất đi bản sắc văn hóa của đất nước cho một lễ hội ngoại lai không phù hợp truyền thống, gây tốn kém, lãng phí.
Mông Cổ năm nay đã ban hành lệnh cấm tổ chức lễ hội Halloween vì không phù hợp với đạo đức Phật giáo của đất nước.
Đã đến lúc người Việt phải được giáo dục kỹ hơn về những lễ hội ngoại lai không phù hợp với truyền thống văn hóa của một đất nước đầy đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn hòng tránh bị lai căn, mất nguồn quên cội.
Ngọc Hằng
(Theo History)