Tại sao có quá nhiều những công ty về kỹ thuật hùng mạnh hàng đầu trên thế giới, bao gồm cả Google bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đối với vị thiền sư 87 tuổi người Việt Nam?
Câu trả lời vì tất cả họ đều quan tâm đến việc làm thế nào những lời dạy của HT Thích Nhất Hạnh hay được gọi trìu mến là Thầy vì thầy được hàng trăm ngàn đệ tử trên thế giới biết đến có thể giúp tập đoàn của họ trở nên từ bi và hiệu quả hơn.
Trong bối cảnh sự tu tập chánh niệm đang đi vào dòng chảy chính, thầy đã được mời đi giảng dạy cả ngày ở trung tâm của Google ở California vào tháng này.
Thầy, người đã bán hơn hai triệu quyển sách ở Mỹ cũng sẽ gặp mặt hơn 20 CEOs của những công ty điện tử hàng đầu ở thung lung Silicon đưa ra trí tuệ của Ngài về nghệ thuật sống trong hiện tại.
Thầy dự định sẽ thảo luận với họ làm thế nào họ có thể phát triển sự hiểu biết sâu hơn về việc kết nối và phụ thuộc lẫn nhau của cuộc sống và đưa ra những công cụ tu tập nhằm hòa hợp sự chánh niệm vào công việc hàng ngày của họ, trong các sản phẩm họ thiết kết và trong tầm nhìn họ có được để biết công nghệ có thể thay đổi thế giới như thế nào. Khóa học sẽ kết thúc bằng việc thiền hành.
Công việc của thầy đã được rất nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới ghi nhận trong hơn 50 năm qua. Hiện nay, chủ tịch ngân hàng thế giới là Jim Yong Kim đã cho biết rằng sự thực tập của thầy là “việc giúp một người có tình thương và từ bi một cách sâu sắc đến với những ai bị đau khổ” trong khi Martin Luther King đã đề cử Ngài cho giải Nobel Hòa Bình vào năm 1967 trong việc thầy đã làm nhằm kết thúc chiến tranh Việt Nam.
Mục sư King cho rằng việc trao giải thưởng “nhằm thức tỉnh con người về việc giáo dục cái đẹp và tình yêu tìm được trong hòa bình. Điều này cũng sẽ giúp hồi sinh hy vọng về trật tự của công lý và hòa hợp.”
Dù tuổi cao, thầy, người đã xuất gia 71 năm về trước vẫn đang trong tiến trình chuẩn bị cho chuyến đi đến Bắc Mỹ ba tháng vừa sau khi kết thúc các khóa tu tập ở Châu Á.
Mạng lưới các tăng ni của Ngài phát triển nhanh chóng trên thế giới và những khóa tu cả tuần diễn ra ở Toronto, New York, Missisippi và California có sức chứa khoảng 1,000 người đã không còn chỗ.
Hệ thống kinh tế đầy tham lam của chúng ta
Thầy, người đã cảnh báo về sự văn minh đang có nguy cơ sụp đổ vì sự phá huỷ môi trường cũng như xã hội do nền kinh tế đầy tham vọng của chúng ta, đưa ra những tầm nhìn thay thế nhằm chú trọng vào hạnh phúc thật sự mà Ngài tin rằng chúng ta phải hy sinh thay sự thờ phụng về vật chất.
Những lời dạy của Ngài dựa trên sự chuyển hóa đau khổ của chúng ta bằng cách hãy để nhưng vết sẹo quá khứ qua đi cũng như những lo ngại về tương lai thông qua việc sống chánh niệm cũng như thiền.
Chỉ về sự nghiện ngập tiêu thụ của chúng ta là một dấu hiệu rõ ràng nhất mà chúng ta đang cố gắng phủ lên sự đau khổ, thầy khuyên rằng chúng ta nên đi ngược lại, đi từ trọng tâm của nổi đau nhằm chuyển đổi chúng.
Thầy tin rằng khi kinh doanh đóng vai trò trong việc làm chậm sự chạy trốn của chủ nghiã tư bản, các nhà lãnh đạo của các công ty cần phải nhận ra rằng họ đang tạo ra một lỗi lầm cơ bản vì sự nhận biết thiển cận của họ rằng lợi tức đồng nghĩa với thành công.
Kinh doanh cần phải thay đổi về ý thức
Để điều này xảy ra, các tập đoàn thế giới cần phải thay đổi nhận thức bằng cách nhận ra sự quan trọng của việc lồng ghép các nguyên tắc tâm linh vào đời sống hằng ngày.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo Guardian vào cuối khóa tu tuần trước ở núi Catskill về nghệ thuật đau khổ, thầy đã nói “Bạn phải xem xét ý tưởng của bạn về hạnh phúc. Bạn nghĩ rằng điều này chỉ có thể khi bạn thắng, nếu bạn đứng đầu.
Tuy nhiên, nó không cần thiết phải như vậy vì ngay cả bạn thành công trong việc kiếm tiền, bạn vẫn đau khổ. Bạn cạnh tranh vì bạn không hạnh phúc và thiền có thể giúp bạn giảm khổ đau.
“Nhiều người trong chúng ta tin rằng chúng ta chỉ hạnh phúc khi chúng ta vượt xa những người còn lại ; chúng ta là số một. Bạn không cần phải là số một để được hạnh phúc.
Cần phải có chiều hướng tâm linh trong cuộc sống của bạn và trong công việc kinh doanh của bạn, nếu không bạn không thể đương đầu với những khổ đau gây ra từ công việc hay từ cuộc sống hàng ngày của bạn.”
Gặp gỡ với Martin Luther King
Nhắc lại cuộc gặp mặt với mục sư King, người đóng vài trò then chốt và là nhà lãnh đạo nhân quyền đứng ra chống lại cuộc chiến ở Việt Nam, thầy cho biết tổng thống Obama đã bỏ qua một thành phần then chốt khi ông tổ chức mừng kỷ niệm 50 năm bài phát biểu “Tôi có một ước mơ.”
“Khi tổng thống Obama cho biết hãy để tự do reo vang, ông đang nói về loại tự do từ bên ngoài; tự do của chính trị và xã hội nhưng ngay cả khi bạn có rất nhiều tự do tổ chức, để viết, nói, bạn vẫn bị đau khổ vì bạn không có tự do từ bên trong – từ sự giận dữ và lo sợ của bạn” Thầy nói.
Trung tâm trong tầm nhìn của mục sư King là việc phát triển cộng đồng yêu thương nhau và thầy đã tập trung năng lực của mình để xây dựng hơn cả ngàn “tăng đoàn tại gia” trên khắp thế giới.
Tuy nhiên những nhà lãnh đạo kinh doanh có thể tạo ra sự chuyển đổi thông qua việc xây dựng những đặc tính cần thiết cho công ty của họ.
Chánh niệm và thiền ở nơi làm việc
Thầy tin rằng bằng việc mang chánh niệm và thiền vào công ty sẽ giúp họ quay lưng lại với những sự phá hoại và nhanạ ra đời sống liên hệ phụ thuộc lẫn nhau.
“Tập thiền có thể giúp kinh doanh ít bị khổ đau hơn. Điều đó là tốt vì nếu nhân viên của bạn hạnh phúc, công việc kinh doanh của bạn có thể cải thiện.”
“Nếu sự kinh doanh của bạn đang gây ra những vấn đề về môi trường thì vì bạn thiền tập, bạn có thể có một ý tưởng để tiến hành việc kinh doanh của mình theo hướng làm giảm sự nguy hại với thiên nhiên.
Thiền có thể giúp bạn giảm khổ đau và cho bạn có cái nhìn bên trong của chính mình và thế giới và nếu bạn có trí tuệ tập trung, thì tự nhiên bạn sẽ muốn điều hành việc kinh doanh theo hướng làm cho thế giới ít bị khổ đau.”
Bằng việc đưa thiền vào nơi làm việc cũng có thể giúp cho nhân viên giảm bị quá tải từ công việc nhưng những nhà lãnh đạo phải làm gương.
Những nhà lãnh đạo kinh doan cần phải chăm sóc chính họ
Trong khi rất nhiều giám đốc điều hành bắt đầu nói về tầm quan trọng của bền vững, thầy cho biết rất ít họ kết nối điều này với văn hóa trong công ty họ điều hành.
“Nếu anh ta bỏ hết thời gian để lo cho tập đoàn, anh ta không có thời gian cho chính bản thân mình và gia đình nhưng điều quan trọng cần nhận ra là kinh doanh sẽ có lợi nếu anh ta bình tĩnh hơn, yêu thương hơn, từ bi hơn và hiểu biết hơn.” Thầy cho biết.
Một phần nguyên nhân là sự tăng tốc độ và kết nối với máy vi tính nên càng khó tìm ra thời gian để phản chiếu cũng như truyền cảm hứng.
Sức mạnh của vô tác
Thầy nói về vai trò của việc phát triển nghệ thuật vô tác thay vì sáng tạo ra càng nhiều kế hoạch liên tục
“Người ta tin rằng hạnh phúc là ở tương lai và vô tác là phải dừng việc chạy và tìm hạnh phúc bây giờ và ở đây.” Thầy nói.
“Hạnh phúc thật sự không thể có nếu không có bình an. Nếu bạn cứ tiếp tục chạy, làm thế nào bạn có bình an và bạn cũng chạy vào trong giấc mơ của bạn. Đó là nền văn minh của chúng ta.
“Chúng ta phải thay đổi khuynh hướng này. Chúng ta phải đi trở về với chính mình, với những người thân yêu của mình, với thiên nhiên vì các dụng cụ điện tử giúp chúng ta chạy khỏi chính bản thân mình. Chúng ta mất bản thân mình trên mạng internet, trong kinh doanh, các kế hoạch và chúng ta không có thời gian cho những người thân yêu. Chúng ta không có thời gian để chăm sóc những người thân yêu và không cho phép Đất Mẹ chữa lành chúng ta. Chúng ta đang chạy ra khỏi chính bản thân , gia đình và thiên nhiên của mình.”
Trong khi hầu hết những nhà lãnh đạo đều thầy rất khó để nói công khai về áp lực mà họ phải đương đầu, vẫn có nhiều giám đốc điều hành chia sẻ mối quan tâm của thầy
Erin Callan, cựu giám đốc tài chính của ngân hàng Lehman Borthers, người đã từ chức nhiều tháng trước khi ngân hàng phá sản đã viết công việc đã hủy hoại cô hoàn toàn như thế nào vào đầu năm nay.
“Khi tôi rời công việc, nó tàn phá thôi.” Cô viết như thế trên New York Time .” Tôi không thể chỉ tập hợp và đi lên. Tôi không biết quý trọng bản thân mình với những gì tôi đã làm.
Khi tôi không thể bắt kịp công việc, tôi bỏ cả cuối tuần để sạc năng lượng cho tuần tiếp theo. Công việc luôn luôn đi đầu, trước cả gia đình, bạn bè và hôn nhân vừa kết thúc chỉ vài năm sau đó.”
Bản tính nhị nguyên của công nghệ
Trong khi thầy lo ngại về lực tàn phá của công nghệ, thầy nhận ra tính chất nhị nguyên của nó và vì thế năng lực của chúng cũng có thể làm tốt.
Đó là vì thầy sẽ kêu gọi những CEOs công nghệ thầy gặp mặt tập trung sản xuất những phần mềm ứng dụng và các thiết bị để giúp mọi người lấy lại cân bằng.
“Chúng ta cần phải thức tỉnh và khi tôi nói chuyện với Google và các công ty, tôi sẽ nói họ sử dụ trí thông minh và thiện tâm nhằm giúp chúng ta tạo ra những công cụ để trở về với chính bản thân mình, hàn gắn chính bản thân mình. Chúng ta không phải từ bỏ hay quăng những thiết bị này nhưng có thể sử dụng chúng một cách tốt nhất.”
Thầy nói về sự phát triển của các phần mềm ứng dụng có thể giúp con người trở nên kiềm chế cơn nóng giận khi bắt đầu và liên hệ đến chiếc đồng hồ thầy thiết kế mà mỗi giờ được đánh dấu bằng chữ “hiện tại” hơn là một số nào đó.
Google đã mời thầy trò chuyện về chủ đề chú tâm, đổi mới và nhìn nhận sâu sắc mà thầy nói rằng có tất cả sẽ có lợi ích từ việc tập thiền.
Thầy đã được mời đến Google vào năm 2011 và từ đó tập thiền đã phát triển tại công ty công nghệ khổng lộ này bao gồm việc tăng số lượng người tham dự những khóa tu tập thiền “Tìm kiếm bên trong bản thân bạn” các phògn thiền luôn được tạo ra trong các văn phòng của công ty.
Thầy cho biết “Nhân viên của Google muốn biết làm thế nào để họ chuyển đổi khổ đau của chính họ cũng như tất cả các loài vật khác.
Nhiều người trong số họ rất trẻ và thông minh nên họ có thể hiểu những lời dạy và tu tập tốt và có thể truyền bá điều này và họ có phương tiện để làm.
“Nó sẽ giúp họ hiểu rằng mọi người đều có ước mong làm điều tốt vì tất cả chúng ta đều có Phật tánh. Khi bạn nhìn vào con đường không cao quý, bạn có thể thấy con đường khác. Vì thế nhìn vào sự khổ đau bạn thấy con đường hạnh phúc ; đó là lời dạy của tứ diệu đế và bạn không cần phải là một phật tử để hiểu điều đó.
“Xã hội chúng ta cần phải có sự cộng thức tỉnh nhằm cứu chúng ta ra khỏi sự khủng hoảng mà chúng ta đang gặp phải. Vì thế việc tu tập là phải biết thức tỉnh trong từng bước chân, từng hơi thở. Và nếu bạn phải thức tỉnh, bạn biết bạn có con đường hạnh phúc. Bạn dừng sự khổ đau và sau đó bạn có thể giúp người khác như vậy.”
Ngọc Hằng dịch
Theo The Guaridan