Tôi rời Hà Nội bay vào Sài Gòn để tổ chức Tết Sách trên đường Ngô Đức Kế - Nguyễn Huệ và khu du lịch Suối Tiên. Tết này, cũng như nhiều tết khác trước đây, tôi không ăn tết ở Hà Nội nơi tôi đang sống, cũng chẳng về quê Thái Bình ăn tết mà vui Tết Sách ở Sài Gòn. Tôi thích vui tết hơn là ăn tết.
Chiều cuối năm giáp tết tôi đến thăm thượng tọa Thích Nhật Từ tại chùa Giác Ngộ quận 10 TP HCM. Cứ tưởng đây là 1 chuyến viếng thăm bình thường, ai ngờ tôi đã NGỘ ra quá nhiều trong khoảng thời gian ngắn chỉ từ buổi chiều đến tối mà thôi.
Ngộ ra rằng tiếng Việt là tiếng của dân tộc Việt Nam, của chùa Việt Nam. Bạn sẽ nghĩ rằng tôi ngớ ngẩn hay sao mà lại ngộ ra cái dĩ nhiên vốn là thế. Này nhé, các chùa ở Việt Nam hầu như toàn chữ tàu chữ hán, có mấy ngôi chùa thuần tiếng Việt đâu. Ở chùa Giác Ngộ, tất cả đều là tiếng Việt. Hoàn toàn tiếng Việt. 100% tiếng Việt. Làm tôi thấy ấm cúng và gần gũi vô cùng.
Ngộ ra rằng cần giữ gìn và khắc cốt ghi tâm văn minh thời Lý Trần. Những cánh cửa sổ trong thiền đường là các họa tiết và hoa văn thời Lý Trần huy hoàng và rực rỡ. Tôi ngộ ra rằng cần quay lại thời Lý Trần để nhắc tâm mình tu tập cho tốt, sống cho bình an, làm những việc lành.
Ngộ ra rằng tình huynh đệ thật là vi diệu. Tôi chứng kiến thầy Thích Phước Tiến đến thăm và cám ơn thầy Thích Nhật Từ. Thì ra thầy Phước Tiến ngày trước tá túc ở đây để tu học. Thầy Nhật Từ ngày đêm thuyết phục thầy Phước Tiến đi học tiếp, học cao lên. Thầy Phước Tiến kể với chúng tôi rằng thầy ở miền tây, vùng quê, nên chỉ muốn chuyên tu thôi. Thế nhưng thầy Nhật Từ ngày đêm thuyết phục. Để rồi thầy Phước Tiến bị “mê hoặc” rồi bước những bước tiếp và thành một giảng sư uy tín hàng đầu Việt Nam. Tết đến xuân về thầy Phước Tiến đến để tri ân thầy Nhật Từ và để kể cho chúng tôi nghe lại những câu chuyện ngày xưa. Ôi tình người, tình huynh đệ, tình thầy trò.
Ngộ ra rằng “Phụng sự nhân sinh – tốt đời đẹp đạo” là nhất. Quỹ Đạo Phật ngày nay đã thực hiện 62 chương trình với tổng kinh phí lên đến 22,8 tỷ đồng, tức khoảng 1 triệu đô la Mỹ. Ước tính giúp được 214.000 người. Quỹ Đạo Phật ngày nay đã tặng hơn 13.805 phần quà cho các hộ dân, người nghèo, người khuyết tật, hộ khó khăn khốn khó trong các đợt cứu trợ thiên tai, bão lụt. Quỹ đã xây 15 hạng mục cầu đường, hỗ trợ xây dựng 2 ngôi chùa. Quỹ đã tặng trên 166.500 ấn phẩm Phật giáo đến quý Phật tử và tăng ni, trao 1.254 suất học bổng cho tăng, ni đang học tập trong và ngoài nước.
Ngộ ra rằng tâm con người rộng lớn bao la, hơn cả biển trời. Nếu không thế, chùa Giác Ngộ không thể vận động được 1.373 lượt hiến máu nhân đạo, 600 lượt đăng ký hiến tặng mô tạng và xác cho y học. Nếu không thế, không thể tổ chức khám chữa cho hơn 19.996 lượt bệnh nhân là quý tăng, ni và các Phật tử có hoàn cảnh khó khăn.
Ngộ ra rằng trí tuệ và từ bi là tối quan trọng, rằng sống không thể thiếu tu, thiếu thiền. Riêng chùa Giác Ngộ đã tổ chức các khóa tu thu hút hơn 11.000 lượt tu sinh tham dự, tăng 220% so với năm 2015. Hơn 11 ngàn thiền sinh đã tham gia khóa tu, mang những gì mình thu hoạch được về nhà tiếp tục tu, tiếp tục thiền để giúp chính mình. Và điều đó cũng có nghĩa là hơn 11 ngàn gia đình được hưởng lợi, hơn 11 ngàn cơ quan, trường học được ánh sáng trí tuệ và từ bi soi chiếu đến.
Ngộ ra rằng nếu tâm của người đứng đầu mà sáng, mà có thực chứng thì kết quả là không nhỏ, thu hút được rất nhiều người dân. Năm 2016 chùa Giác Ngộ đã thu hút được 5.432 lượt đóng góp tịnh tài và trên 1.200 lượt đóng góp tịnh lực của các thành viên và phụng sự viên.
Ngộ ra rằng, kinh sách là tối quan trọng và việc quảng bá là tối cần thiết. Ban ấn tống của chùa Giác Ngộ đã in ấn 135.000 cuốn bao gồm Kinh Phật cho người tại gia, Kinh Phật cho người mới bắt đầu, Kinh Pháp cú 423 lời vàng của Phật. Ngẫm lại mới thấy mình nghĩ ra Tết Sách và lì xì kinh sách, phát động phong trào lì xì kinh sách và tặng giỏ quà kinh sách, túi sách là quá đúng và hay. Hình như tôi được Phật độ nhiều lắm nên mới đi đúng đường đến vậy.
Ngộ ra rằng, nếu cứ quyết tâm và có tâm thì cái gì cũng làm được. Chùa Giác Ngộ đã có các chương trình quá ý nghĩa và thành công như vận động in 35 đầu sách giáo khoa cho 33 trường trung cấp Phật học; Chương trình máy nghe Phật Pháp; Chương trình ấn tống kinh Phật cho người tại gia. Tất cả đều rất thiết thực và hiệu quả. Hơn nữa, ban Diệu âm đã thu âm gần 30 quyển sách nói và đăng tải hơn 1.000 bài kinh và sách nói lên các phương tiện truyền thông.
Ngộ ra rằng tăng tài là quan trọng, rằng xây tăng quan trọng hơn xây chùa. Chùa Giác Ngộ đã tặng 1.700 suất học bổng, tương đương 3,5 tỷ đồng cho quý tăng, ni ở 5 tỉnh thành và 3 quốc gia. Rồi đây, hơn 1.700 quý tăng ni này sẽ thành nguồn tài nguyên Tam Bảo vô giá cho đất nước và nhân loại.
Ngộ ra rằng cư sỹ tại gia cũng quan trọng cho việc hoằn pháp và gìn giữ Tam Bảo. Năm 2016 vừa qua là tròn 60 năm cư sỹ Trần Phú Hữu hiến tặng đất xây chùa (21/05/1956). Nếu không có cư sỹ Trần Phú Hữu hiến đất ngày nào, liệu ngày nay, tại địa chỉ 92 , Nguyễn Chí Thanh, P3 Q10 có tồn tại ngôi chùa Giác Ngộ tuyệt vời này hay lại là 1 khách sạn, nhà hàng hay quán karaoke phục vụ những ai đó. Và hiện nay có bao nhiêu cư sỹ đang hết mình phụng sự Tam Bảo. Nhiều lắm. Không kể xiết!
Ngộ ra rằng tâm thức cộng đồng là vô cùng quan trọng. Sau 3 năm xây dựng, ngày 22/08/2016 hơn 1.200 người đã tụ họp về 92 Nguyễn Chí Thanh để khánh thành chùa Giác Ngộ được tái xây dựng mới. Chùa có 6 lầu 1 hầm như là 7 bước đi của Đức Phật trên 7 bông sen thủa nào. 4.735 mét vuông tha hồ là diện tích hữu ích để chúng sinh cùng nhau tu tập và hành thiền. Đây là kết quả của tâm thức cộng đồng. Đây là nơi tu tập của cộng đồng người có trí.
Ngộ ra rằng, nếu mỗi người góp 1 chút thôi, việc lớn cũng thành việc nhỏ. Tổng xây dựng chùa Giác Ngộ hết 68 tỷ đồng mà nhà chùa chỉ có 16 tỷ, phần còn lại 51 tỷ là của bà con, bá tánh thập phương. Từng tấc đất, từng viên gạch đậm lòng từ bi từ quý chư Tăng, Ni, sự nhiệt tình và lòng mong cầu Chánh Pháp trong trái tim từng vị cư sỹ.
Ngộ ra rằng, chỉ cần khởi ý, phát tâm là năng lượng trí tuệ và yêu thương tràn về đầy ắp. Tôi chỉ hẹn đến thăm thầy Nhật Từ mà tự nhiên thầy Phước Tiến xuất hiện. Rồi anh doanh nhân Minh Phát có mặt. Rồi phó chủ tịch quỹ Đạo Phật ngày nay Nguyễn Thị Thắm (pháp danh Giác Thanh Nhã) đến cùng. Rồi đạo diễn kiêm biên kịch Đỗ Tài cùng vợ hiện diện. Rồi chị Ngân, thực phẩm dưỡng sinh Lá tía tô liên lạc. Rồi các em công ty sách Thái Hà muốn đến cùng. Rồi các quý thầy, quý sư cô trong chùa cùng vào chung vui. Nhiệm màu vô cùng.
Tôi thăm từng tầng của ngôi chùa Giác Ngộ. Tôi ngắm từng chi tiết, từng góc chùa. Thật ý nghĩa và sâu sắc. Tôi mê nhất thiền đường nơi có thể đủ chỗ cho gần 1 ngàn thiền sinh ngồi nghe thuyết pháp. Tôi lặng người đi nơi chánh điện với Tam Thế Phật uy nghi và hàng ngàn pho tượng nhỏ khắp 4 bức tường. Lạ lắm. Ngộ ra thật nhiều đi, nhiều thêm đi, Hùng ơi!
Tôi ngồi nói chuyện và bàn công việc với thầy Nhật Từ trong trình thầy trò thân thiện lạ thường. Thầy có rất nhiều suy nghĩ giống hệt như tôi. Tôi mang trăn trở và kế hoạch tu tập cũng như hoằng pháp ra trình bày với thầy mà không ngờ thầy ủng hộ luôn và còn góp thêm bao ý hay nữa. Khó khăn chồng chất và nhiều vô biên nhưng cứ làm là có kết quả. Đơn cử như Tết Sách, Tết Thầy Trò, Tết Thiền, Tết Chay,… lúc đầu khó khăn tưởng chừng không vượt qua được những kết quả thì quá mỹ mãn. Thầy Nhật Từ cười rất tươi và cách nói chậm, khoan thai, mạch lạc. Thầy còn “triệu tập” các thầy lớn đến để cùng bàn. Tôi hạnh phúc vô cùng.
Tin mới và bất ngờ: Tôi được mời làm khách mời của chương trình GƯƠNG SÁNG vào ngày 19/02 ngay tại ngôi chùa Giác Ngộ này, trong khóa tu ngay sau tết âm lịch. Thật bất ngờ. Bởi đời cho tôi quá nhiều nhưng tôi đã làm được gì cho đời đâu, vẫn là cậu bé tập tành mới tu thôi mà. Tôi có làm được gì đáng kể đâu mà lên “đài” Gương Sáng. Gương tôi vẫn tối lắm ạ.
Chúng tôi ngồi mãi mà không muốn về. Trời khuya dần. Năm mới đang đến gần. Thật thú vị khi đêm gần sát tết lại có mặt trong chùa. Mà lại là chùa Giác Ngộ. Bên kia đường là quán “Buddha Chay” do ca sỹ Phi Nhung lập ra. Thật là tình cờ, bởi tôi là khách mời của “Hoa mặt trời” chùa Hoằng Pháp kỳ 3, còn ca sỹ Phi Phung là khách mời của kỳ 4. Tôi quyết định bước sang thăm và ủng hộ chị trước khi về nhà.
Đêm nay đẹp lắm, bởi tôi đã ngộ ra khá nhiều điều từ buổi chiều viếng thăm chùa Giác Ngộ. Riêng những gì tôi ngộ ra trong những giờ phút ngồi bên 2 thầy Thích Nhật Từ và Thích Phước Tiến tôi sẽ viết ở bài sau. Có khi phải vài bài mới hết được. Lạ lắm. Nhiều lắm.
Giác ngộ và giải thoát là mục đích tối hậu của bạn, của tôi, của người tu chúng ta. Bạn có nhớ nằm lòng điều này không???
TS Nguyễn Mạnh Hùng
Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ công ty sách Thái Hà