Theo Phật giáo, người phụ nữ có khả năng tâm linh giống như đàn ông. Đức Phật còn nói, đời sống tâm linh ngài thiết lập sẽ không hoàn hảo nếu không có phụ nữ tu tập giáo pháp.
Theo Phật giáo, phụ nữ không có giới hạn về quyền và bổn phận đối với việc sinh con hay nuôi con,và họ là một phần không thể tách rời của xã hội.
Với ảnh hưởng của Nho giáo, một thế giới quan trọng nam khinh nữ, người phụ nữ vì lý do gì đó không sinh được con trai sẽ bị xem là một món hàng khiếm khuyết, cũng là cái cớ để ông chồng mừng rỡ đi lấy vợ khác “kiếm đứa con trai”. Thế nhưng thái độ “phải có con trai” này tuyệt nhiên không quan hệ gì với thế giới quan Phật giáo cả. Với sự xuất hiện của Phật giáo, người phụ nữ được nhiều kính trọng hơn và được xem là những cá nhân, chứ không phải chỉ là những món đồ sở thuộc đàn ông.
Phật giáo nguyên thuỷ không xem người phụ nữ giản dị như một công cụ sinh đẻ và mục tiêu duy nhất của người phụ nữ không phải chỉ là hôn nhân. Người phụ nữ có quyền chọn không lập gia đình mà người khác không nên dè bỉu và được quyền trở thành tu sĩ, nghĩa là theo đuổi đời sống tâm linh.
Phật giáo cho phép phụ nữ ly dị đàn ông nhưng không khuyến khích việc làm này. Bởi vì Phật giáo nhấn mạnh từ bi, tôn trọng sự hài hoà xã hội, hiểu rằng ly dị không phải là một biến cố vui mừng.
“Phụ nữ có cùng những giới hạn và khả năng tâm linh giống như đàn ông. Ni có thể phát triển tâm linh giống như Tăng”, L.B. Horner, một trong hai phụ nữ tiên phong trong việc truyền Phật giáo qua Tây phương, nói.
Đức Phật luôn luôn dạy những giáo lý tương tự cho cả đàn ông lẫn đàn bà, đôi khi ngài còn nỗ lực một cách đặc biệt để dạy giới phụ nữ. Theo đó, Phật có nói rằng đời sống tâm linh ngài thiết lập sẽ không hoàn hảo nếu không có phụ nữ tu tập giáo pháp.
Người phụ nữ có thể cạnh tranh với đàn ông
Theo Phật giáo thì chúng sinh có cùng một bản thể, vô nhị vô biệt, tất cả chúng sinh đều có Phật tính. Sự khác biệt giữa giới tính nam nữ chỉ là thứ yếu và sự giác ngộ của tâm tính mới là quan trọng nhất.
Phật giáo giải phóng phụ nữ thoát khỏi tình trạng vật sở hữu để tồn tại một cách độc lập trong xã hội. Phật giáo cho rằng: “Những người phụ nữ như người độc thân, có chồng, góa phụ đều không có giới hạn về quyền và bổn phận của họ đối với việc sinh con hay nuôi con và họ là một phần không thể tách rời của xã hội”.
Với sự ảnh hưởng của Phật giáo, phụ nữ độc thân có thể không bị thành kiến, sống chan hòa, vui vẻ, bình đẳng với mọi thành viên gia đình… Và sự thành lập Ni đoàn (nữ tu sĩ) đã làm tăng thêm giá trị của nữ giới đặc biệt là các phụ nữ độc thân.
Tư tưởng Phật giáo nói rằng, không có sự phân biệt về giới tính trong mức độ chứng quả hay mức độ phát triển tinh thần. Những lời tán dương này của đức Phật có giá trị như là một bằng chứng chứng tỏ sự xem trọng khả năng của nữ giới ngang bằng với nam giới.
Trong xã hội thời đức Phật, những phụ nữ góa phụ có số phận rất đáng thương. Vì vậy, Đức Phật dạy không nên đưa ra bất kỳ lý do nào để lăng mạ hay sỉ nhục những người góa phụ. Thậm chí cũng không được gán cho họ biểu tượng như là phụ nữ vận đen. Họ có quyền tái hôn và nếu muốn, họ có thể xuất gia trở thành Tỳ Kheo Ni.
Trong kinh Tăng Chi Bộ có đề cập đến tám bổn phận và trách nhiệm mà một phụ nữ nên trau dồi để làm tròn bổn phận cao quý là làm mẹ và làm vợ của mình trong một gia đình:
- Sắp xếp các việc trong gia đình một cách hiệu quả
- Quan tâm đến người làm công, người ở
- Cố gắng làm vui lòng chồng
- Khéo bảo quản tài sản mà chồng kiếm được
- Có niềm tin vào tôn giáo
- Giữ gìn tiết hạnh
- Tốt bụng
- Rộng lượng
(Theo The Bee)
