Tọa lạc trên đồi Trại Thủy, khu Mã Vòng đường 23 tháng 10, chùa khai sơn vào cuối thế kỷ 19 và được xây dựng mới vào năm 1940 với nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc thời hiện đại. Theo các tài liệu, chùa Long Sơn được dựng trên núi vào năm 1886 do Hòa thượng Thích Ngộ Chí (1856 - 1935), người huyện Vĩnh Xương, tỉnh Khánh Hòa trụ trì.
Năm Canh Tý (1900), sau một trận bão lớn, chùa phải dời từ trên núi xuống vị trí hiện nay. Từ cổng vào, những cột đá và bức phù điêu bố trí ngay chính điện. Chùa dựa vào thế núi vững chãi phía sau, tạo cảnh sắc chung hài hòa.
Quanh chùa cây cối xanh um, khuôn viên chùa khá rộng lại nằm giữa vườn cây nên không khí thoáng mát, trong lành. Mái chùa theo kiểu chùa truyền thống Việt Nam, nhiều chi tiết tinh xảo, đẹp.
Thời Nha Trang chưa “bê tông hóa” nhà ở như bây giờ, đến Nha Trang, ở vị trí nào cũng nhìn thấy được tượng Phật trắng, như một biểu tượng đặc trưng cho Nha Trang. Du khách từ Bắc vào hay từ Nam ra, đi trên đường ô tô hay đường xe lửa, đều có thể nhìn thấy tượng Kim Thân Phật Tổ uy nghi trên núi.
Khuôn viên chùa có chiều rộng 44,5m, chiều dài hơn 72m. Chính điện rộng 1.670m2, có một tượng Phật Tổ bằng đồng đang ngồi thuyết pháp, cao 1,6 m, nặng 700kg.
Từ chùa lên Kim Thân Phật tổ trên đỉnh đồi Trại Thủy phải lên 150 bậc cấp. Trên đường đi, có tượng Phật Tổ nhập Niết Bàn dài 17m, cao 5m, phía sau tượng có bức phù điêu mô tả cảnh 49 đệ tử túc trực niệm Phật. Tượng được xây dựng năm 2003. Đi lên tiếp nữa đến tháp chuông với quả đại hồng chung cao 2,2m, nặng 1.500 kg do Phật tử tại Huế tặng năm 2002.
Tượng Kim Thân Phật tổ cao 24 m từ đài sen lên đến đỉnh, phần tượng cao 14m, đường kính đài sen 10 m. Tượng đúc năm 1963-1964 do sự đóng góp của tăng ni phật tử các vùng lân cận với ý nghĩa là cầu nguyện cho hòa bình.
Trước Phật đài có cặp rồng, chiều dài 7,2 m. Dưới chân đài sen có bức tường chia thành những ngăn nhỏ để chứa hài cốt do các gia đình Phật tử gửi. Hiện nay, có đường lớn từ dưới lên chùa và lên đến đỉnh đồi có pho tượng Kim Thân Phật Tổ.
Chùa Long Sơn không chỉ là điểm tham quan du lịch mà còn là nơi hành hương, vãn cảnh yêu thích của người địa phương cũng như khách thập phương. Từ trên đồi nhìn xuống, có thể ngắm thành phố Nha Trang trải rộng ra đến biển. Chếch về hướng Bắc là Tháp Bà ẩn hiển giữa vùng cây xanh như tựa vào núi. Tiếng chuông chiều vang lên, khách thập phương thấy lòng thanh thản, bình yên.
Thật là thiếu sót nếu qua việc dùng bữa chay tại nhà hàng ở khu vực phía ngoài. Có đủ các món ăn chay cho khách lựa chọn với cách trình bày đẹp mắt, ngon, lạ miệng.
(Theo Phụ Nữ TP HCM)