Năm 1978, tôi sang Ấn Độ tìm mua đất. Tổng cộng số tiền tôi có trong tay lúc ấy khoảng gần 35.000 USD bao gồm tiền riêng của tôi tích lũy sau thời gian dạy học, tiền của anh em tự nguyện đóng góp và cả tiền họ cho mượn.
Đến lúc va chạm vào thực tế tôi mới nhận ra rằng mọi việc không hề đơn giản, thậm chí hết sức khó khăn. Tôi thận trọng tìm hiểu và được nghe kể lại nhiều kinh nghiệm đau thương của những người đi trước. Có một người Nhật bán hết cơ ngơi lên đến hàng triệu đô la mang sang đây dự định mua đất lập chùa, thế mà lại gặp kẻ bất lương gạt gẫm chiếm đoạt hết tiền. Không phải chỉ một mà có đến mấy người rơi vào trường hợp tương tự, đến nỗi có người giận dữ nói với tôi rằng từ đây đến cuối đời họ sẽ không bao giờ trở lại đất Phật.
Một lần nữa tôi thấm thía rằng ở đời hễ muốn làm việc phước đức thật là khó khăn, nhất là lại tiến hành ở vùng thánh địa, bởi vì hễ nơi nào có nhiều thần thánh thì có vẻ như cũng lắm ma vương trú ngụ.
Thời kỳ đầu tôi khá hoang mang, nghĩ rằng những vị kia đầy kinh nghiệm mà còn bị lừa gạt huống chi mình xưa nay chưa hề quen với việc mua bán. Thế là đi đâu tôi cũng ôm kè kè túi tiền bên mình vì không có ai tin tưởng để chia sẻ bớt gánh nặng trách nhiệm. Buổi tối đi ngủ tôi khóa chặt cửa, để túi tiền sát bên mình, lòng thấp thỏm lo âu chỉ sợ kẻ gian lấy cắp. Riết rồi mọi người cũng lưu ý điều này và tôi đi đến đâu cũng nghe lời nhận xét: “Hễ gặp ông là thế nào cũng thấy ông ôm chặt cái túi bên mình”.
Điều này lại càng khiến tôi lo lắng hơn, thậm chí có lúc nảy ra ý nghĩ bỏ cuộc.
Nhưng suy đi nghĩ lại thấy rằng anh em đã tin tưởng giao phó tiền bạc và đặt kỳ vọng, chẳng lẽ bây giờ đến gặp họ trả tiền lại và nói rằng mình không đủ sức làm thì thật xấu hổ.
Vậy là tôi đem túi tiền đặt dưới gốc bồ đề nơi Phật đắc đạo và nơi thờ Đức Quán Thế Âm ở tháp Giác Ngộ Bouddha Gaya. Sau khi đảnh lễ tôi bắt đầu tụng kinh và khấn nguyện rằng con đang tìm mua đất cất chùa, nhưng nghe nói nơi đây nhiều kẻ ác tâm có đủ mánh khóe cao cường, vì vậy kính xin quí Ngài gia hộ sao cho con mua được miếng đất để xây ngôi chùa Việt Nam mà đừng bị gạt gẫm, và nếu số tiền này bị mất thì quý Ngài chịu trách nhiệm. Tôi đảnh lễ và khấn nguyện nhiều lần như vậy nơi Kim Cang Tòa và nơi Đức Quán Thế Âm Bồ Tát.
Thế rồi tôi bình tâm xúc tiến việc mua đất. Quả nhiên có đến gần hai mươi bận tôi gặp phải rất nhiều kẻ gian nhưng may mắn và mầu nhiệm thay lần nào tôi cũng khám phá ra được. Mánh lới phổ biến nhất là nhiều người tuy không có một tấc đất trong tay nhưng chạy chọt giấy tờ giả mạo rồi tìm cách gạ bán. Sau khi người mua đặt tiền cọc xong xuôi thì anh ta biến mất, lúc đó có đi kiện cũng không ai phân xử.
Có lần tôi được giới thiệu mua miếng đất rất đẹp gần ngôi chùa hoàng gia Thái Lan ở gần trung tâm Bouddha Gaya. Đất này thuộc quyền sở hữu của năm anh em người địa phương. Rắc rối đầu tiên là chỉ có bốn người thuận bán, như vậy coi như việc mua bán không hợp lệ. Mấy anh em họ thúc hối đặt tiền cọc nhưng tôi không đồng ý bởi nếu sau đó sự việc giải quyết không xong thì muốn lấy lại tiền là cả một vấn đề. Thế là chỉ nội việc thương lượng, bàn thảo giá cả và giải quyết rốt ráo các điều kiện hai bên đưa ra là cả một công đoạn gian khổ và kéo dài. Cuối cùng mọi việc cũng đi đến thỏa thuận thống nhất và ước hẹn ngày hôm sau tôi chồng tiền và nhận đất.
Đêm đó tôi đang ngồi thiền bỗng nghe rõ ràng giọng người nói tiếng Việt: “Coi chừng rắn cắn”. Tôi hốt hoảng, không biết mình có ngủ thiếp đi rồi nằm mê hay không vì chung quanh lúc đó không có ai. Tôi cẩn thận rọi đèn pin tìm kiếm hết mọi ngóc ngách nhưng cũng không thấy rắn. Kế đến khi tụng kinh xong, vừa nằm xuống lại nghe tiếng nói khi nãy vang lên. Tôi tốc dậy cầm đèn đi rọi thêm một lần nữa nhưng vẫn không thấy động
tịnh gì. Lúc này tôi định thần suy nghĩ và tự hỏi phải chăng đây là lời nhắc nhở cho mình và thầm e ngại sẽ có chuyện không hay xảy ra.
Tám giờ sáng hôm sau, chúng tôi mướn sẵn một chiếc xe để chở năm anh em chủ đất và một vài vị sư mà tôi nhờ làm nhân chứng chuẩn bị đi ký giấy tờ mua bán đất. Sau sự việc đêm qua tinh thần tôi khá căng thẳng. Tôi cố gắng giữ vẻ thản nhiên và tập trung chú ý mọi việc. Khi mấy anh em chủ đất vừa từ ngoài cổng đi vào, tôi quan sát kỹ lưỡng và nhận ra trong túi quần rộng thùng thình của một người trong số họ có giấu một con dao khá lớn. Tôi lập tức cảnh giác ngay. Những lần trước mỗi khi gặp tôi anh chàng này đều cúi rạp xuống, đặt hai tay lên chân của tôi rồi đưa lên đầu, một cử chỉ bày tỏ sự tôn kính của người Ấn Độ. Nhưng hôm đó anh ta bước đến với gương mặt lầm lì, không chào hỏi vui vẻ như mọi khi, không những thế miệng anh ta còn lầm bầm mà tôi đoán là đang đọc bùa chú chi đó.
Tôi cảm thấy rất lo âu và thầm khấn vái: “Xin chư Phật, chư Bồ Tát, chư Long thần Hộ pháp, hồn thiêng đất nước gia hộ cho con, đừng để con bị gạt mất hết tiền bạc”.
Hai bên ngồi nói chuyện một lúc, anh chàng mặt lầm lì tuyên bố:
- Từ nay miếng đất của chúng tôi sẽ thuộc về tay ông.
Tôi trả lời:
- Miếng đất thuộc về chúng tôi thì số tiền này cũng sẽ thuộc về các anh.
Thế rồi bỗng nhiên anh ta đặt vấn đề yêu cầu tôi phải đưa ngay phân nửa số tiền tại đây chứ không trao tiền tại Phòng công chứng như thỏa thuận. Lý do anh viện ra là để khỏi tốn kém khoản tiền thuế. Nhưng tôi không đồng ý và nói rằng mình chấp nhận đóng thêm khoản tiền để có được sự xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Thế là họ tỏ vẻ không hài lòng, tôi vẫn không chịu làm theo ý họ nên hai bên bắt đầu căng thẳng. Các vị thầy trụ trì chùa Miến Điện, chùa Nhật Bản đi theo làm nhân chứng thấy vậy bèn lên tiếng can ngăn và đề nghị tôi cứ thuận theo yêu cầu của mấy anh em này. Tuy nhiên tôi cương quyết không nhượng bộ và cuối cùng đứng dậy nói một cách dứt khoát:- Tôi nói cho các anh biết, bây giờ dù các anh có cho không miếng đất tôi cũng không lấy.
Mấy thầy nghe tôi nói đều ngạc nhiên và hết lời can gián:
- Trời ơi, sao khi không thầy sân si quá vậy? Thôi đừng giận bọn họ mà hư việc của mình. Từ khi đi coi miếng đất cho đến nay chúng ta đã mất bao nhiêu thời gian và công sức rồi, tại sao tự nhiên thầy lại tuyên bố như vậy?
Tôi vẫn giữ nguyên ý định rồi đến thẳng tòa án để xin lỗi và giải thích với nhân viên ở đó lý do tôi hủy bỏ cuộc thương lượng mua bán đất. Riêng các thầy đi theo đều tỏ ra buồn lòng và cho rằng tính tình tôi kỳ quặc. Quả tình chính tôi cũng không hiểu được điều gì thôi thúc mình đi đến quyết định như vậy, vì một ngày trước đó thôi tôi vẫn còn mơ ước mua được miếng đất này.
Nửa tháng sau, một bữa tôi đang ngồi trong vườn chùa Myanmar thì một vị thầy trong số những người nhân chứng hôm trước đến vỗ vai tôi cười nói:
- Thầy quả là một người xuất sắc! Nếu hôm trước thầy nghe theo lời khuyên của chúng tôi thì đã bị gạt mất tiền rồi!
Thì ra một người trong số năm anh em chủ đất vẫn không đồng ý bán cho nên hôm đó họ dàn cảnh đưa một người giả mạo tới. Đó là lý do họ không chịu đến Tòa để ký giấy. Từ việc này mà tôi tin tưởng rằng có một thế lực vô hình luôn theo dõi hỗ trợ cho mình. Đây chỉ là một trong hàng mấy chục vụ việc mà tôi thoát hiểm trong gang tấc.
Một dịp khác chính quyền địa phương thuận cấp cho tôi miếng đất khá đẹp ở gần chùa Nhật Bản và Hàn Quốc. Tôi đã đồng ý và dự định xúc tiến làm giấy tờ thuê của nhà nước Ấn Độ. Nhưng sau khi đắn đo cân nhắc tôi thấy rằng khả năng tài chính của mình khá eo hẹp, trong khi đó nơi đây đã có hai ngôi chùa Nhật Bản và Tây Tạng rất bề thế, chưa kể khuôn viên rộng lớn kế bên là một tượng Phật đồ sộ do phía Nhật xây dựng với kinh phí lên tới hàng triệu đô la. Vì thế tôi e rằng với khả năng ít ỏi của mình, nếu xây chùa Việt Nam nơi đây sẽ không hài hòa với quần thể chùa sẵn có. Từ đó tôi quyết định tìm nơi xa hơn, tách biệt hẳn với các ngôi chùa khác và có thể mua đất với giá rẻ.
Sau bao nhiêu lần thất bại ê chề, một hôm tôi lên đường ra nhà ga rời đất Ấn Độ trở về châu Âu tiếp tục những ngày làm mướn trên đất người. Ngồi trên chiếc xe lôi, khi đi ngang qua khu vực sông Ni Liên Thuyền gần Bouddha Gaya, tôi dõi mắt nhìn về hang Khổ Hạnh Lâm trong tâm trạng buồn bã hoang mang. Trời mùa đông lạnh lẽo càng làm tăng thêm nỗi buồn trong lòng. Thị trấn lúc ấy thật vắng vẻ đìu hiu, trời tối nhanh gây cho tôi một vài lo ngại mơ hồ, e xảy ra điều bất trắc nếu lỡ gặp kẻ gian rình rập làm càn. Để khỏi suy nghĩ vẩn vơ, tôi bèn gợi chuyện với anh chàng xe lôi người bản xứ. Anh vui vẻ giới thiệu các ngôi chùa đẹp đẽ của Thái Lan, Nhật Bản, Miến Điện…
Tự dưng tôi buột miệng:
- Ở đây có ngôi chùa Việt Nam chưa?
Không ngờ anh trả lời chắc nịch:
- Có chứ!
Tôi hỏi tiếp:
- Chùa Việt Nam lớn hay nhỏ?
- Lớn lắm.
- Đẹp không?
- Rất đẹp.
Tuy biết rằng chẳng qua anh chàng này ba hoa bịa chuyện cho vui nhưng bỗng nhiên trong lòng tôi dâng lên một niềm hy vọng mơ hồ. Có lẽ Long thần Hộ pháp xui khiến anh nói ra một điều hiện nay tuy mới là mơ ước nhưng biết đâu sẽ trở thành hiện thực trong những ngày tới?Quả nhiên lần sau khi trở về, ước nguyện của tôi đã thành sự thật. Sau một thời gian kiên nhẫn tìm kiếm, cuối cùng tôi chọn được một nơi vắng vẻ, cách xa khu vực trung tâm Bồ Đề Đạo Tràng khoảng hai cây số.
Trải qua nhiều phen đối đầu căng thẳng, cuối cùng tôi cũng mua được miếng đất 450 mét vuông, trong đó có cái ao chiếm hơn phân nửa bề mặt. So với các chùa khác diện tích lên đến vài ngàn mét vuông thì quả thật khoảnh đất ấy hoàn toàn không đáng kể, bất quá chỉ đủ để cất cái cốc hay căn nhà mà thôi.
Khi chưa mua đất tôi hết sức âu lo, nhưng mua được rồi nỗi lo càng gia tăng gấp bội. Ngày ngày tôi cứ đi tới đi lui trong phạm vi miếng đất và lâm râm khấn nguyện:
- Cầu xin hồn thiêng đất nước, Long thần Hộ pháp linh thiêng phù hộ. Nước Việt Nam anh hùng có bề dày mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước, bây giờ con dự định cất một ngôi chùa ở đất Phật mang tên đất nước vậy mà mua được miếng đất chỉ vỏn vẹn 450 thước vuông như vầy thì biết xoay sở làm sao? Xin các Ngài linh thiêng gia hộ sao cho những người địa phương quanh đây thuận bán thêm đất để có điều kiện mở rộng diện tích ngôi chùa.Mầu nhiệm thay, cuối cùng lời khấn nguyện thành tâm của tôi đã được đáp ứng. Chúng tôi dần dần tậu thêm những khoảnh đất xung quanh, hễ người Ấn Độ cần tiền, họ bán đến đâu tôi mua đến đó. Trải qua nhiều gian nan tôi rút ra một kinh nghiệm: khi mua đất ở Ấn Độ đừng nên tự đến hỏi mua mà kiên nhẫn đợi khi nào họ cần bán, đặc biệt vào những dịp họ tổ chức cưới chồng cho con gái, lúc đó chuyện mua bán sẽ dễ dàng hơn nhiều.
(Đây là một tục lệ đặc biệt tại Ấn Độ, thông thường phụ nữ chủ động trong việc tìm người đàn ông để xây dựng gia đình. Trước khi kết hôn người nam có quyền ra điều kiện và giá cả, tương tự như tục thách cưới của chúng ta, nếu đằng gái đồng ý thỏa mãn mới tiến hành hôn lễ.)
Tổng cộng có gần 20 chủ đất lần hồi đồng ý bán lại cho chúng tôi. Bao nhiêu tiền lương trong việc dạy học tôi đổ cả vào đó, cộng với tiền đóng góp của các môn sinh và Phật tử quý mến tôi tự nguyện góp vào. Cho tới nay diện tích của khu chùa đã lên đến gần 30 ngàn mét vuông, quả là một con số trong mơ!
Quả thật, việc xây dựng ngôi chùa hết sức gian nan nên đôi khi tôi tự nhủ phải chăng đó là do nghiệp của mình quá nặng! Người khác xây chùa chỉ mất khoảng năm sáu năm thôi, mà riêng tôi phải bỏ ra mười mấy năm trời lao tâm khổ trí, đương đầu không biết bao nhiêu trở ngại, thậm chí có những lúc tưởng chừng như không thể tiếp tục được nữa. Hầu như mỗi lần dự định khởi công làm chuyện gì thì giông tố lại nổi lên.Khó khăn nhất là vấn đề tài chính. Tôi kiên trì tiến hành, hễ có nhiều làm nhiều, có ít làm ít. Rất nhiều người, trong đó có các vị thầy từng tổ chức xây dựng các ngôi chùa lớn, rất ngạc nhiên về việc chúng tôi không đứng ra tổ chức quyên góp hay thường xuyên kêu gọi bà con Phật tử ủng hộ để xây chùa. Nguyên nhân chẳng qua là vì tôi không muốn làm phiền Phật sự của các địa phương cũng như gây trở ngại cho Phật tử khi bị quá nhiều nơi xin tiền.
Từ đó tôi cũng hình thành một nhân sinh quan riêng của mình, đó là trong cuộc đời khi chúng ta thành tâm làm việc tốt thì tự nhiên mọi chuyện sẽ được thành tựu một cách rất mầu nhiệm.
HT Thích Huyền Diệu
