Chiến tranh bộc phát, đe dọa đến mạng sống dân thường đã chấm dứt những tháng ngày êm ả của tôi tại làng quê vùng Mỏ Cày. Tôi được ba đưa trở về Sài Gòn ở với má để cho an toàn hơn.
Cuộc đời dân nghèo nơi phồn hoa đô hội thật cực khổ, quanh năm giật gấu vá vai vẫn không đủ sống. Má tôi luôn phải thức thật khuya dậy thật sớm để nấu xôi, làm bánh rồi gánh ra chợ bán, khi đi bán thì thay áo lành, nhưng ở nhà thì mặc toàn đồ rách với nhiều miếng vá chằng vá đụp. Cuộc sống quá vất vả khiến má tôi trở nên nghiêm khắc với con và kết quả là tôi luôn phải hứng chịu những trận đòn đau mỗi khi má buồn bực hay mệt mỏi.
Đó là lý do khiến tôi một lần nữa lại đau buồn quyết định rời khỏi nhà trong một đêm khuya đầy hoang mang và sợ sệt, lang thang xuống tận bến phà Mỹ Tho và may mắn gặp được vị ân sư là thầy Hoằng Nhơn, trụ trì Mai Sơn Tự ở Thất Sơn, vốn là một vị Thầy nổi tiếng hiền lành và đức độ. Thầy đã đợi tôi ở đó suốt mấy ngày qua. Đây chính là một trong những phước duyên lớn lao nhất trong đời tôi.
Mọi người vẫn quan niệm rằng tầm sư học đạo, nhưng đối với các bậc chân sư thì chính vị thầy là người đi tìm môn sinh, như một người sáng tìm kiếm người còn đang trong chỗ tối tăm để mở mang giáo hóa. Về phía học trò, một khi có đầy đủ sự mong mỏi và lòng thành thì chân sư sẽ đến.
Thầy Hoằng Nhơn đã đưa tôi về Mai Sơn Tự chữa bệnh bằng thuốc Nam và hết lòng chăm sóc, dạy dỗ tôi nên người. Ơn đức của Thầy suốt đời tôi mang nặng.
Mai Sơn Tự ẩn mình trong rừng mai nên phong cảnh rất hữu tình, mỗi độ Xuân về hoa mai khoe sắc vàng rực rỡ khắp vùng. Nhưng do vị thế cheo leo trong vùng núi Thất Sơn nên nơi này rất vắng vẻ đìu hiu. Khi tôi đến ở tại đây, các loại thú dữ như cọp, beo và heo rừng, rắn rít thỉnh thoảng vẫn xuất hiện trong khu rừng rậm rạp gần đó. Quanh năm suốt tháng hiếm thấy bóng người lai vãng, không có Phật tử đến cúng dường nên chùa thiếu cả nhang để đốt. Thầy trò tôi phải tự túc bằng cách làm ruộng để có gạo ăn, trồng bắp, xoài, mít… đem bán lấy tiền trang trải cuộc sống đạm bạc. Và đây là một cơ hội tốt cho tôi có được thêm kinh nghiệm và sống một cuộc đời cực khổ như một người nông dân nghèo.
Sớm được nương náu cửa chùa, thú vui lớn nhất của tôi là đọc truyện Tây Du. Tôi say mê theo dõi hành trình qua đất Phật của Tề Thiên Đại Thánh, Sa Tăng, Trư Bát Giới đến bỏ cả cơm nước và cất công sưu tập tất cả tư liệu hình ảnh về chuyến thỉnh kinh này. Mỗi khi nghe chuyện gì liên quan đến đất Phật và vùng Hy Mã Lạp Sơn lòng tôi xao xuyến bồi hồi, điều này nói lên sự xúc động lớn lao và lòng khao khát không nguôi của tôi hướng về vùng linh địa.
Thầy tôi tuy chỉ quanh quẩn trên núi, hầu như ít đi ra ngoài nhưng luôn luôn có những nhận định về thời cuộc hay xã hội một cách chính xác. Chẳng hạn như vào năm 1960 nổ ra vụ Tướng Nguyễn Chánh Thi âm mưu đảo chánh Tổng thống Ngô Đình Diệm ở miền Nam, một số huynh đệ nhân dịp đến chùa đã hỏi ý kiến Thầy. Thầy tôi ngồi tĩnh tâm một hồi rồi nói rằng chế độ Ngô Đình Diệm vẫn còn tồn tại. Quả nhiên thời gian ngắn sau đó lực lượng quân đội đã dập tắt vụ đảo chánh. Rồi đến ngày 1 tháng 11 năm 1963 ngay khi tiếng súng đầu tiên của cuộc binh biến do đại tướng Dương Văn Minh cầm đầu vừa nổ ra thì các huynh đệ cũng đến hỏi Thầy: “Lần này nghe nói gia đình tổng thống Ngô Đình Diệm gay go rồi phải không Thầy?”. Thầy tôi ngồi tĩnh tâm trên một phiến đá bên ngọn núi và khi trở ra đã khẳng định: “Gia đình ông Diệm sắp gặp đại nạn”. Mọi chuyện diễn ra sau đó đúng như Thầy tiên đoán.
Một điều gây ngạc nhiên cho tôi là có lần Thầy ngồi trên núi Thất Sơn nhìn xuống con đường Văn Giáo bên dưới mà nói một cách buồn rầu: “Con đường này ngày sau máu chảy đầy đường”. Quả nhiên vào năm 1978 khi chiến tranh biên giới Tây Nam xảy ra, 10
nhóm quá khích Pôn Pốt tràn qua biên giới tàn sát đồng bào người Việt, giặc Miên tiến vào ngôi chùa Phi Lai giết chết rất nhiều người.
Tôi chỉ lưu lạị chùa mấy năm, sau đó lên Sài Gòn tiếp tục việc học cho đến bậc tú tài. Gặp lúc đất nước đang thời kỳ chiến tranh, tuổi thanh niên mới lớn tôi chỉ mê được lái máy bay và mơ ước trở thành phi công. Tôi về thưa với Thầy:
- Thưa Thầy con đã đậu xong phần thi viết, chỉ còn thi vấn đáp nữa thôi. Đậu xong con xin đi học làm phi công.
Nghe tôi nói vậy, sau khi tĩnh tâm và tụng kinh, Thầy có ý ngăn cản:
- Con à, con nên nghe thầy ráng học lên cao. Sau này con đi đâu có người lái xe, lái máy bay cho con, chứ bây giờ mà mày ham lái máy bay là tiêu đời luôn đó.
Thế là vì thương thầy tôi đành dẹp bỏ mơ ước học làm phi công mặc dù trong lòng rất thất vọng. Sau khi tôi thi đậu tú tài Thầy khuyên nên ráng tìm cách xin đi học nước ngoài. Bạn bè chung quanh tôi hầu hết đều được đi du học, người thì đi Mỹ, người đi Pháp, đi Nhật, Úc, Tân Tây Lan, Thụy Sĩ, Anh…
Ngày ấy những người đi du học phần lớn thuộc gia đình khá giả hay con ông cháu cha. Phần tôi không có đủ điều kiện tài chính nên nghĩ bụng mình là dân quê, không có bà con dòng họ, tiền bạc hay thế lực, thôi thì chỉ có cách sang Campuchia cho gần, cũng được tiếng là đi du học như ai. Nghĩ là làm, tôi bắt đầu đi học tiếng Campuchia nhưng khi Thầy tôi biết được ông không đồng ý. Tôi bèn thưa với Thầy:
- Bạch Thầy, Thầy biểu con đi du học Âu Mỹ mà tiền bạc không có thì làm sao?
Thầy trả lời đơn giản:
- Tiền bạc là của Trời Phật ban cho. Thầy đã dạy cho con nhiều mật pháp, đừng e ngại gì hết, cứ như vậy mà làm miễn đừng có đi sai đường.
Cuối cùng nhiều duyên may đưa tới khiến tôi có được cơ hội sang Pháp học tập. Lần chia tay ấy cũng là lần cuối cùng tôi nhìn thấy Thầy. Tôi cũng không ngờ mãi đến hơn 30 năm sau mới có dịp trở về quê hương, nhưng thật buồn thay Thầy tôi đã không còn trên đời nữa!
Thầy Hoằng Nhơn không chỉ là vị cứu tinh giúp tôi thoát khỏi bệnh tật, đưa tôi từ nơi tối tăm đến chỗ sáng, mà còn gieo vào lòng tôi tình cảm sâu đậm đối với quê hương đất nước và dân tộc. Một thân một mình nơi đất lạ quê người, hành trang tôi mang theo lúc bấy giờ là những lời dạy quý báu của Thầy, mà một trong những điều tôi khắc cốt ghi tâm là dầu cho phải chết hay tan xương nát thịt cũng không làm chuyện sai quấy.
Và chính nhờ luôn luôn tâm niệm những điều Thầy dạy và áp dụng mật pháp mà trong đời tôi gặp được bao nhiêu điều mầu nhiệm thật an vui và hạnh phúc.
HT Thích Huyền Diệu
