Đôi khi bạn thắc mắc là làm thế nào Phật giáo có thể nói chuyện về lòng từ bi và tình yêu trong một hơi thở và không chấp và về tất cả các tính chất của sự từ bỏ trong hơi thở khác. Nhưng là bởi vì bạn nhầm lẫn tình yêu với sự nắm giữ. Bạn nghĩ rằng nếu khi yêu ai đó, thì bạn muốn ôm giữ chặt như đó là thước đo tình yêu. Nhưng đó lại không phải là tình yêu, mà chỉ là bạn yêu chính mình, nên muốn giữ chặt. Đó không phải thật sự là yêu thương và muốn người yêu được yên lành và hạnh phúc. Điều này là rất quan trọng, bởi vì bạn luôn luôn nhầm lẫn nó.
Khi được mười chín tuổi, tôi đã thưa với mẹ tôi "Con dự tính đi Ấn Độ" và mẹ nói " Ồ, được đó con. Vậy khi nào con đi?" Mẹ không nói rằng, "Làm thế nào con có thể bỏ lại người mẹ già nghèo nầy, bây giờ con đã có đủ tuổi để kiếm sống, con làm thế nào có thể đi và bỏ quên mẹ được?" Mà mẹ chỉ bảo: " Đúng đấy con, khi nào thì con đi?" . Điều đó không có nghĩa là mẹ không yêu bạn, vì mẹ luôn thương yêu bạn. Và bởi vì mẹ thương b ạn nhiều hơn là thương bản thân mẹ, nên mong mọi sự an lành cho b ạn, chứ kh ông phải để làm cho mẹ hạnh phúc. Bạn có hiểu không? Hạnh phúc đến với mẹ là khi làm cho con vui sướng.
Đó là tình yêu, và đó là điều mà tất cả mọi người cần thực hành nhiều trong những mối liên hệ cá nhân. Để giữ người và các sở hữu như thế này (tay bạn dang ra để chỉ giữ một cái gì đó thật nhẹ nhàng trong lòng bàn tay) chứ không phải như thế khác ( nắm bàn tay lại để giữ một cái gì đó rất chặt chẽ). Vì vậy, mà khi bạn có họ, bạn trân quí và vui mừng, nên nếu họ đi thì bạn có thể cho họ đi. Sư biến đổi và vô thường là bản chất của tất cả các pháp.
Bạn thấy đó, khi ta mất đi điều gì đó mà mình yêu thích, thì sự chấp trước gậy đau khổ chứ không phải là sự mất mát đó. Đây là những nguyên nhân gậy đau buồn. Và đó là lý do tại sao mà Đức Phật dạy rằng “sự tham chấp gây ra sợ hãi và khổ đau”. Bạn sợ bị mất, nên đau khổ khi không còn. Ðức Phật không bao giờ nói rằng tình yêu gây nên đau khổ.
Tình yêu là sự mở trái tim, giống như ánh sáng mặt trời. Mặt trời chiếu sáng tự nhiên, không phân biệt đối xử, ban ánh sáng cho người này mà không cho người khác. Mặt trời chỉ cần chiếu sáng, bởi vì bản chất của mặt trời là mang lại sự ấm áp. Nếu bạn vào trong nhà, đóng kín các cửa, điều đó không ổn. Mặt trời chiếu sáng mọi phương. Như là bản chất của trái tim mà bạn cần khai phát. Khi mà tâm bạn được mở hoàn toàn, tình yêu thương sẽ vô biên, không điều kiện. Bạn sẽ yêu thương ai đó, nếu như họ làm được điều nầy, nhưng sẽ không còn yêu hơn nữa, nếu bạn làm điều khác đi như là cha mẹ đã làm, khi con cái không vâng lời.
Nhật Tịnh Dịch