Andrea Miller trò chuyện cùng với đầu bếp Jean Philippe Cyr còn được biết đến là đầu bếp Phật tử về cách nuôi dưỡng lòng từ bi với tất cả mọi người, bao gồm cả động vật
Đầu bếp Canada gốc Pháp Jean.Philippe Cyr là một đầu bếp được đào tạo cổ điển chuyên về các món ăn thịt. Sau đó, ông tham dự một khóa thiền và bắt đầu nghĩ về việc tiêu thụ thịt làm cho các con vật bị đau khổ và chết. Tiếp ngay sau đó, Cyr được yêu cầu chuẩn bị một bữa tiệc nấu cừu cho 400 người tại một nhà tang lễ và đó là lần cuối cùng ông làm. Ông từ bỏ công việc nhà hàng và bắt đầu trở thành “Đầu bếp Phật tử” cống hiến hết mình để hướng dẫn người khác làm thế nào để chuẩn bị những món chay ngon dễ làm.
Andrea Miller: Vì sao ông cảm thấy rằng việc sử dụng các loại thực phẩm từ động vật là kỳ lạ với việc tu tập Phật giáo?
Jean-Philippe Cry: Đó là về lòng từ bi. Phật sống một cuộc đời bảo vệ - họ không muốn Ngài thấy những gì đau khổ phía sau bức tường. Đó là một sự song hành tốt để làm trong xã hội chúng ta. Chúng ta không nhận ra rằng các con vật đang bị đau khổ phía sau những bức tường đó nhưng khi bạn chỉ cho mọi người về sự đau khổ của các con vật, khi bạn trình bày cho mọi người – cảm ơn internet – với những hình ảnh đang xảy ra trong lò mổ, mọi người không vô cảm. Mọi người chống lại sự ác độc với động vật nhưng họ không biết điều gì đang xảy ra.
Vậy các con vật đang bị đau khổ điều gì? Liệu con gà có đau khổ khi bị nhốt trong lồng không? Nếu tôi bỏ con mèo vào trong lồng gà tôi sẽ bị đi tù. Vì vậy, tất cả là về lòng từ bi và khi tôi học được ở khóa tu thiền Phật giáo, bạn không phải liên hệ gì đến việc đau khổ của động vật trong chế độ ẩm thực. Nó không cần thiết.
Ông có thể cho tôi biết về việc tu tập của mình?
Tôi tập thiền Vipassana. Mỗi buổi sáng tôi cố gắng tập trung vào hơi thở. Tôi nghĩ rằng trong tìm thức có gì đó chuyển đổi trong tâm tôi sau một thời gian thiền lâu. Tôi đã thấy sự thay đổi như vậy ở những nguồi tại khóa thiền. Tôi đã thấy sự thay đổi tương tự ở những người tĩnh tâm, trẻ em có vấn đề sau mười ngày tu thiền, bạn sẽ không nhận ra. Họ trở nên rất bình tĩnh và kiên nhẫn.
Tôi cố gắng sống theo những giá trị của Phật giáo là cố gắng không tạo ra sự đau khổ càng ít càng tốt. Chúng ta phải có lòng từ bi, ngay cả cho người săn bắn bởi vì bạn không thể thay đổi bằng tâm thể nhị nguyên khi nghĩ rằng “Tôi chống lại họ. Chúng ta tốt, họ xấu.” Tôi từng ăn thịt rất nhiều vì vậy tôi cố gắng không phán xét người khác. Tôi cố gắng tu tập từ bi cho các con vật và mọi người.
Vậy bạn có thể nói nấu ăn là một sự tu tập tâm linh cho bạn?
Dĩ nhiên, bởi vì tất cả là về chánh niệm. Nếu bạn không chánh niệm, bạn sẽ làm cháy bánh của mình. Bạn phải cảm thấy sự nóng, bạn phải nấu với mắt của bạn, bạn phải nấu với mũi của bạn. Mọi người có những cách nấu ăn khác nhau. Vợ của tôi là người trực quan. Cô ấy thích “Oh, anh phải bỏ nhiều sốt hơn bởi vì màu chưa đúng lắm.” Bạn phải cảm nhận thức ăn. Bạn phải hiện hữu. Ngược lại, nó sẽ không thành. Khi một cái bánh đã xong, nó sẽ cho bạn biết chỉ từ mùi hương.
Liệu ăn uống có phải cũng là một cách tu tập của ông?
Dĩ nhiên. Khi bạn tham dự khóa tu tập và bạn không ăn từ trưa cho đến sáng hôm sau đó là một cách rất tốt để tu tập. Để cảm nhận nó như thế nào khi đói làm cho bạn nhận ra thức ăn quan trọng đến thế nào. Bạn phải tôn trọng thức ăn và biết ơn thực phẩm bạn có. Bạn không mất chánh niệm về thức ăn nữa. Mọi người ở tại nhà hàng McDonald ít hơn 10 phút.
Vì sao ông chú tâm quá nhiều vào việc chỉ dạy người khác nấu đồ ăn chay?
Mọi người đều muốn giảm việc tiêu thụ thịt nhưng không biết bắt đầu từ đâu. Họ nghĩ rằng nếu họ từ bỏ thịt, họ sẽ chỉ toàn ăn khoai tây và cà rốt thôi. Bạn phải giáo dục họ nấu ăn chay như thế nào. Vào những năm 70, có rất nhiều ngũ cốc rất khô.
Một số người viết và cho tôi biết “Oh, tôi đã giảm việc ăn thịt. Hôm qua tôi ăn miếng gà nhỏ hơn.” Đó thật là ngớ ngẩn khi họ nghĩ về nó như là ăn chay nhưng với dân số chung mỗi bước theo chiều hướng tốt là một bước tiến tốt. Mọi người có lý do để ăn ít thịt, thỉnh thoảng là về sức khỏe, có khi là về môi trường. Điều đưa tôi đến ăn chay là sự đau khổ của các con vật. Tuy nhiên không có lý do gì xấu để trở thành người ăn chay.
Những thành phần luôn yêu thích của ông là gì?
Tôi rất thích đậu hủ. Nó rất nhạt, giống như gà nên bạn có thể chuyển nó thay cho gà hay bò xay. Với gia vị, tôi thích sốt miso bởi vì nó mặn và lên men. Tôi dùng rất nhiều thực phẩm lên men như là nước tương và miso paste bởi vì khi bạn cố gắng nấu đồ ăn chay thỉnh thỏng có sự thiếu gia vị. Và có lẽ bởi vì tôi là người Canada, tôi luôn bỏ một ít siro maple. Đây là những thủ thuật tôi học được từ nhà hàng.
Vậy ông sẽ ăn gì tối nay?
Đậu hủ với tương đậu phộng cay. Năm thành phần: bơ đậu phộng, nước tương, siro maple, tương ớt và đậu hủ. Bạn phải có những hương vị cơ bản: cay, ngọt, mặn và chua. Và bơ đậu phộng l à một trong những loại sốt giàu chất đạm nhất bạn có thể tìm thấy. Tôi nghĩ là $2 cho mỗi phần. Và chỉ mất 5 phút để trộn lẫn nhau.
Ông quan tâm đến việc nấu ăn lần đầu tiên như thế nào?
Hình ảnh đầu tiên tôi nấu ăn là hình ảnh đầu tiên mà mẹ tôi chụp được. Tôi lúc đó ba hay bốn tuổi và đang đứng trên bàn trộn bột bánh. Mẹ tôi là một đầu bếp rất giỏi và là một người nữ quyền. “Con không được dựa vào phụ nữ. Con không được để phụ nữ nấu ăn cho con.” Bà làm cho ba tôi biết phải nấu ăn và rất quan trọng cho bà khi tôi nấu ăn. Khi bạn biết nấu như thế nào, bạn có thể tiết kiệm tiền và tự lập. Và mẹ tôi thích nấu ăn. Tôi nhớ bà nhắm mắt khi nếm gì đó rất thích. Với một vài người, nấu ăn chỉ là để tồn tại nhưng với một số người đó thật sự là trung tâm của một ngày.
Vậy việc nấu ăn tại trung tâm tu tập như thế nào?
Thách thức là làm việc với những đầu bếp không có kinh nghiệm khi phục vụ thức ăn cho một trăm hay hai trăm người. Yến mạch là trung tâm thiền định. Yến mạch yêu thích. Chỉ cho mọi người cách nấu yến mạch cho hai trăm người là một thử thách bởi vì mọi người nghĩ “tôi không bỏ nhiều yến mạch hay tôi không bỏ nhiều nước hay tôi sẽ không bỏ nhiều muối.”
Khi dạy mọi người, tôi học rất nhiều về lòng từ bi. Tại trung tâm thiền định, bạn phải nhận ra rằng bạn ở đâu và vì sao mọi người đến đây. Nếu bạn có tính khí nóng nảy, đây không phải là nơi đúng. Trong một trung tâm thiền định, nó thật sự là làm việc cùng nhau và cùng một đội. Bạn học rất nhiều về chính mình. Nó thật sự là nơi bạn thử nghiệm các công thức cho những cuốn sách đầu tiên của mình. Họ không phàn nàn bởi vì đó là khó tu im lặng nhưng chỉ nhìn vào dĩa đồ ăn, bạn có thể thấy họ thích nó. Một số người đặc biệt đăng ký khóa tu khi tôi ở đó mặc dù thật là không phải đúng với đạo Phật khi kén chọn người nấu ăn.
Có một khuôn mẫu với các đầu bếp nóng tính. Liệu có phải là có rất nhiều sự la hét trong nhà bếp chuyên nghiệp?
Không, bạn không thấy một đầu bếp giận dữ nào nữa. Có rất nhiều việc cho những người trẻ ngày nay; họ chỉ phải đi thôi. Bạn không cần phải lấy người tốt nhất bằng cách la mắng họ. Nó không hiệu quả. Tôi nghĩ rằng văn hóa bạo lực này trong nhà bếp đã qua rồi. Tôi tin rằng mọi người đang thay đổi theo cách tốt trong xã hội của chúng ta nói chung.
Ngọc Hằng dịch
Theo lionsroar.com