Trăng tháng mười lung linh trên bầu trời vằng vặc giữa hơi lạnh mùa đông đang tràn về báo hiệu những tháng ngày của năm cũ đang qua đi. Thật trùng hợp làm sao khi mùa lễ tạ ơn Thanksgiving năm nay lại trùng với ngày rằm tháng mười, một ngày rằm lớn trong năm của những người con đất Việt dù ở trong nước hay hải ngoại.
Ở Mỹ, có lẽ ngày lễ Tạ Ơn được xem là ngày lễ hội lớn nhất trong năm. Điều ý nghĩa nhất đó là ngày lễ dành cho gia đình, dành cho tình yêu thương nên đến hẹn lại lên dù đi tha hương khắp chốn lại mong cùng nhau trở về xum vầy đón lễ. Dù là người Á hay Âu, Mỹ hay Việt, gia đình vẫn chiếm giữ một vai trò quan trọng và là cội nguồn để nương tựa quay về.
Sau mùa lễ hội hóa trang Halloween, tất cả các cửa hàng lớn nhỏ đồng loạt thay đổi hàng hóa và nhanh chóng bắt đầu mùa lễ hội lớn nhất trong năm là lễ Tạ Ơn, tiếp đến là Giáng Sinh, năm mới và lễ tình nhân. Điều hay và thú vị ở Mỹ là trong các ngày lễ, tất cả các cửa hàng đều đồng loạt quảng cáo giảm giá, nhất là các mặt hàng mọi người chờ đợi hay cần cho ngày lễ. Điều này khác với ở Việt Nam chỉ chờ tăng giá trong những ngày lễ mà thôi.
Có lẽ, để biết được mùa lễ gì đang đến là hãy nhìn hàng hóa ở các cửa tiệm và siêu thị. Dù ở đây không trang trí lộng lẫy, rực rỡ sắc màu như ở Việt Nam nhưng chỉ cần bước vào sẽ có cảm giác lễ hội gì đang đến. Phải công nhận và khâm phục sự vận hành làm việc quá chuyên nghiệp, cứ thể như là những hoạt động thường niên không có gì phải bận phiền, chỉ cần qua một đêm lễ, hàng hóa hay cách trang trí sẽ được thay đổi hết đón chào mùa lễ tiếp theo. Điều đó có nghĩa là những mặc hàng của mùa lễ đã qua sẽ được đồng loạt lên bản giảm giá.
Đường phố trong những ngày này vắng lặng chưa từng thấy. Học sinh, sinh viên đều trở về với gia đình, ở nhà hoặc đi du lịch đó đây. Tuy nhiên, đa phần đều trở về nhà. Chỉ trừ một số thành phố lớn trong đêm giáng sinh hay đón chào năm mới đông đúc, hầu như tất cả đều vắng lặng, ít bóng người qua lại. Đặc biệt vào ngày lễ Thanksgiving, bước ra đường cứ như thể là sáng sớm ba mươi, mùng một tết ở Việt Nam, đường thanh vắng bặt hết mọi sự ồn ào vội vả thường thấy mọi hôm.
Quanh năm suốt tháng làm việc bận rộn, mệt mỏi theo guồng máy công nghiệp, ngày lễ người dân Mỹ thường thích ở nhà nghỉ ngơi. Trong ngày lễ Tạ Ơn, nhà nhà đều tổ chức nấu rất nhiều món ăn đón chào họ hàng. Danh mục các món ăn nhiều vô cùng giống tết ở Việt Nam. Đó cũng là ngày thường hay diễn ra các trận bóng đá lớn để mọi người cùng tụ tập ăn uống, cùng xem và bình luận trong sự vui sướng, thảnh thơi. Có lẽ hanh phúc nhất ở đây không phải là được chạy nhảy, ồn ào ngoài đường trong ngày lễ mà được ở nhà cùng gia đình, trân quý những phút giây bên những người thân yêu.
Món ăn truyền thống ngoài đậu, bắp, bánh ngô, bánh bí đỏ thì không thể nào thiếu thịt gà Tây Turkey và thịt nguội ham trong ngày lễ Tạ Ơn. Ở những chợ lớn và siêu thị, những loại thịt này luôn có quanh năm nhưng đến mùa lễ, chúng được bày bán ngập tràn. Mỗi năm ở Mỹ, 300 triệu con gà Tây bị sát hại và chỉ trong mùa lễ Tạ Ơn, 45 triệu con gà Tây sẽ được đưa lên bàn cho mọi người cùng quây quần "Tạ Ơn" lẫn nhau. Trừ vài chú gà tây chắc có lẽ được tu hành nhiều kiếp nên được tổng thống Mỹ làm lễ tha thứ, một kiểu phóng sinh không bị sát hại ở vườn hồng, hàng chục triệu con gà Tây khác theo thọ nghiệp sẽ được hóa kiếp lên bàn ăn trong ngày lễ này.
Gà Tây nhìn rất to và lớn, lớn gấp nhiều lần so với gà thường. Hôm qua hãy còn nô đùa giờ đã được lên bàn làm món lạ vật ngon.Tuy nhiên, để nuôi các chú gà, các loại gia súc hay gia cầm được lớn nhanh như thổi khác chi Thánh Gióng xưa kia, sự phù phép các loại thức ăn kích thích tăng trọng, thuốc kháng sinh, các loại hormone tăng trưởng nên chỉ cần vài tuần là đã nặng cả chục pounds không có gì đáng ngạc nhiên. Các loài động vật này sống thật khốn khổ, bị nuôi nhốt trong môi trường khắc nghiệt, không thể nằm được mà chỉ có đứng vì chuồng quá chật chội trong khi dân số quá đông. Nhiệm vụ của chúng là chỉ ăn và ăn theo cả hệ thống máy móc điều khiển đến tận nơi khi đủ trọng lượng được đưa vào lò sát sanh hóa kiếp liên tục.
Nếu nhìn hệ thống nuôi nhốt các loại gia súc, gia cầm để làm thực phẩm cho con người thì xem ra các loài động vât này kém phước hơn ở Việt Nam. Ở quê nhà, gà ít ra còn được thật có cuộc sống, được chu du đây đó theo kiểu gà vườn, đến tối về chuống ngủ, được biết thế nào là đẻ trứng, ấp trứng và nuôi con. Còn giờ gà ở đây được tối đa hóa theo công nghiệp, được dùng hệ thống ánh sáng kích thích đẻ trứng hai lần mỗi ngày. Trâu bò heo cừu còn thê thảm hơn khi cùng chui rút trong môi trường chuồng trại chỉ biết đứng và đứng để ăn những loại thức ăn nhân tạo. Còn đâu hình dáng trâu thảnh thơi, bò gặm cỏ nhởn nhơ trong ca dao dân ca.
Điều đáng mừng là hiện này, với nhiều sự tranh đấu của các tổ chức vì nhân quyền động vật cũng như bệnh tật tràn lan vì ăn thịt, người dân Mỹ đã quay về với việc ăn chay, ăn thực vật hữu cơ, giảm ăn thịt đang tăng lên khá cao. Phong trào ăn chay và số người ăn chay được tăng lên trở thành một biểu tượng và hình mẫu thường được khuyến khích trên các phương tiện cũng như trong ngành y khoa. Vì bệnh gây ra từ miệng, cái miệng hại cái thân đang tràn lan, thức ăn chay với đủ chủng loại kiểu cách của Mỹ đang được quảng cáo khá nhiều. Những bệnh như tai biến, tiểu đường, cao huyết áp, mỡ trong máu, béo phì, những căn bệnh dành cho giới nhà giàu, cho người giàu vì ăn quá nhiều thịt gây ra.
Người Mỹ quả thật rất thông minh và đáng khâm phục khi tiếp cận với những nguồn dinh dưỡng kim cổ đông tây, học hỏi và tập ăn những thức ăn nhiều rau cải ở Châu Á. Do đó, họ rất thích phở hay các món bún Việt Nam, nhất là phở chay. Thêm vào đó, họ tập tu học, hành thiền, học theo giáo lý nhà Phật để giảm bớt ham muốn ăn uống, tu dưỡng tinh thần cho mình. Sống giữa vật chất tiện nghi, đồ ăn không thiếu đầy khắp nhưng cuối cùng vẫn không giúp họ hạnh phúc bằng việc tu dưỡng tâm linh quay về với chính mình.
Tuy nhiên, trong khi người Mỹ đang quay về với Phương Đông thì người Phương Đông chúng ta đang đánh dần mất ngọc tâm linh, chạy đi nhặt rác và bắt chước những trào lưu khổ ải ở phương Tây. Những lễ hội gì ở Mỹ giờ cũng đều được tìm thấy ở Việt Nam, thậm chí còn "đàng hoàng hơn, hoành tráng hơn, to đẹp hơn và tốn kém hơn." Giờ muốn xem lễ hội Halloween hay Giáng Sinh được bắt mắt có lẽ nên về Việt Nam vì ở Mỹ không ồn ào, đồ đạt mua sắm, trang hoàn tốn kém như vậy.
Bánh Pizza, bánh donut, gà rán, khoai tây chiên, các loại bánh quy cookie, bánh kẹp thịt nướng xông khói hamburger, thịt nguội ham, những món ăn rẻ tiền và là tác nhân đầu độc con người gây nguy cơ về sức khỏe luôn được cảnh báo, chống đổi ở Mỹ. Tuy nhiên, những loại thức ăn giết người không dao này lại đường hoàng trở thành các biểu tượng cao cấp về món ăn trong các nhà hàng sang trọng, mọi người chầu chực xếp hàng để được xem là cao cấp, thượng lưu. Bao nhiêu là món ăn ngon của quê nhà lại được xem là dành cho giới bình dân buôn gánh bán bưng nuôi dưỡng cả hồn dân tộc, sức khỏe của mọi người bao tháng năm phút chốc tự mình giết mình vì sính ngoại, tiền mất tật mang.
Lễ Tạ Ơn trong tinh thần tri ân hiếu đạo theo người phương Tây nhưng vẫn thấy thấp thoáng đâu đó chính là bóng hình của người Việt Nam. Mong lễ Tạ Ơn sẽ thật sự có đầy đủ ý nghĩa trong niềm tri ân tất cả mọi chúng sinh, muôn loài, tạ ơn trời đất để cho chúng ta được làm người, được sống hạnh phúc, được có tri giác đầy đủ quyết định cuộc sống của mình. Mong những động vật cấp cao mang tên "con người" sẽ biết trân quý những loài động vật khác, thương các chú gà tây, những loại gia súc gia cầm khác, cố gắng sống thiện ăn chay để nghiệp ác được đẩy lùi, nơi nơi đều an vui không còn tiếng ai oán khóc than, máu đổ đầu rơi giữa đêm khuya đầy tan tóc.
Ngọc Hằng
