Tết do từ TIẾT mà ra (thời tiết). Tết thuở xưa ở nông thôn ta chia làm các lễ hội :
Tết Nguyên đán : Ngày đầu năm mới âm lịch.
Tết Hàn thực : Ngày mùng Ba âm lịch hàng năm (kiêng cữ ăn uống).
Tết Thanh minh : Tháng Ba âm lịch (tảo mộ).
Tết Đoan ngọ : Mùng Năm tháng Năm âm lịch (giết sâu bọ).
Tết Trung nguyên : Ngày Rằm tháng Bảy âm lịch (cúng cô hồn).
Tết Trung thu : Trưng đèn, mừng trăng.
Nguyên đán vẫn là ngày Tết chính của nhân dân ta, nhất là đồng bào ở nông thôn từ ngàn xưa cho tới bây giờ. Thời đại ngày nay người ta đã giản đơn hóa "Tết nhất" hoặc bỏ đi những buổi lễ không thiết thực đến đời sống dân gian như ngày Trùng cửu (mùng 9 tháng 9 hàng năm) và ngày Hàn thực. Những tục lệ phong kiến, chậm tiến đã được loại trừ dần nhưng bà con nông thôn vẫn giữ gìn nếp cổ kính, truyền thống của các ngày Tết dân tộc. Ví như chủ yếu của ngày Tết Nguyên đán là nhắc nhở đến cội nguồn dòng giống, thờ cúng ông bà tiên tổ, bởi vậy mỗi gia đình dù giàu nghèo cũng phải có bàn thờ, nhang nến với ít hoa quả, bánh trái để dâng cúng đầu năm. Tết ngày xưa ở nông thôn là bà con chung hưởng, nghỉ ngơi sau cả năm lam lũ công việc đồng áng. Lau chùi bộ lư đồng, trồng cây nêu chuẩn bị đón Xuân, quét dọn, sửa sang nhà cửa, chăm sóc bông mai sao cho nở đúng đêm giao thừa, mua tranh Tết treo ở vách tường, rủ bà con chòm xóm gói bánh chưng, bánh tét, đi chợ sắm sửa áo quần mới để mặc ba ngày Xuân.
Mùng Một Tết là ngày quan trọng nhất, cúng chùa, miếu mạo, thăm viếng đình làng để cầu phúc, cầu lộc, cầu duyên, sau đó đi chúc mừng năm mới họ hàng. Ngày đầu Xuân tránh gây gổ nhất là đập bể ly chén, dùng dao kéo làm đứt tay... sẽ xúi quẩy cả năm. Tiền lì xì (mừng tuổi) phải chuẩn bị trước Tết : mới toanh, còn cáu cạnh... để cho con nít trong nhà, họ hàng thân thích và trẻ nít hàng xóm láng giềng gọi là "lấy hên" cả năm. Ngoài chung vui với nhau chút ít rượu Xuân, bà con Nam Bộ khó mà bỏ qua được những "gánh hát cải lương về làng", đi hái lộc đầu năm, chọn ngày lành tháng tốt xuất hành và mở cửa hàng để buôn bán phát tài quanh năm...
Bỏ những thủ tục, vẫn giữ được ngày Tết truyền thống dân tộc : đó là điều đáng quý của bà con ở nông thôn Việt Nam ta.
Quốc Mỹ